wtorek, 11 czerwca 2013

Kuklik

Kuklik (Geum) – rodzaj roślin kwiatowych z rodziny różowatych.
 Należy do niego około 30 gatunków roślin zielnych
 występujących w umiarkowanych i chłodnych strefach na obydwu półkulach.
 Gatunkiem typowym jest kuklik pospolity.

Gatunki flory Polski:

 Kuklik górski (Geum montanum) - jest rośliną pospolitą  w Sudetach i Karpatach.
 Porasta wysokie murawy, ziołorośla, hale i pastwiska.
Bylina, Kwitnie od maja do późnej jesieni, zapylana jest przez muchówki.
 Oprócz typowej dziko rosnącej formy istnieją bardziej ozdobne kultywary.
Bywa uprawiany jako roślina ozdobna.
 Nadaje się do ogrodów skalnych i na rabaty kwiatowe.

Kuklik pospolity (Geum urbanum) -
  pospolity na całym niżu i w niższych położeniach górskich.
Bylina, Rośnie pospolicie w lasach liściastych i mieszanych, zaroślach,itp.
 Roślina azotolubna, kwitnie od maja do września.
Roślina lecznicza.
 Surowcem zielarskim są korzenie oraz młode pędy, świeże lub suszone.
W medycynie ludowej wykorzystywano go, jako środek ściągający,
 antyseptyczny, przeciwbiegunkowy i wzmacniający.
Używany był także płukania jamy ustnej, w celu wzmocnienia dziąseł i zębów.
 Kłącza ze względu na smak i zapach używano,
jako przyprawę, oraz do aromatyzowania likierów i piw.
Kuklik pospolity tworzy mieszańce z kuklikiem sztywnym i kuklikiem zwisłym.

 Kuklik rozesłany (Geum reptans) - występuje wyłącznie w Tatrach.
 Roślina wysokogórska- występuje powyżej górnej granicy lasu,
 głównie w dwóch najwyższych piętrach – piętrze alpejskim i turniowym.
 Rośnie głównie na podłożu granitowym, porastając szczeliny skalne i piargi.
Niska roślina (wysokość 3-20 cm) tworząca rozesłane,
niskie kępy i od tego pochodzi gatunkowa nazwa łacińska i polska tej rośliny.
 Posiada długi, mocny korzeń i wytwarza nadziemne rozłogi.
Kwiaty, pojedyncze na szczycie pędu. Są żółte i mają średnicę do 4 cm.

 Kuklik zwisły (Geum rivale) -
pospolity w całej Polsce, zarówno na niżu, jak i w górach.
Bylina, rośnie pospolicie w lasach, zaroślach, olszynach, na mokrych łąkach,
 brzegach rzek, strumyków, rowów. W górach rośnie aż po piętro alpejskie.
 Kwiaty są przedsłupne. Kwitną w maju i czerwcu, zapylane są przez owady.
Kwiaty czerwonobrunatne na zewnątrz, żółtokremowe wewnątrz, dzwonkowate.
 Wyrastają na dość długich, cienkich i zwisających szypułkach
 (stąd polska nazwa gatunkowa rośliny),
 w czasie owocowania szypułka wyprostowuje się.
Roślina lecznicza, obecnie używana tylko w lecznictwie ludowym.
Surowcem zielarskim jest korzeń, który zawiera glikozydy, garbniki,
 kwasy organiczne i substancje goryczowe.
 Ma działanie ściągające, antyseptyczne i przeciwzapalne.
Kuklik zwisły tworzy mieszańce z kuklikiem pospolitym.

 W lecznictwie ludowym stosowano zarówno
 korzenie i kłącza jak też ziele różnych gatunków kuklika.

 Gatunek uprawny:

 Kuklik szkarłatny (Geum coccineum) -
  gatunek byliny należący do rodziny różowatych.
Rodzimym obszarem jego występowania jest południowo-wschodnia Europa, rozprzestrzenił się także miejscami w Europie Środkowej.
 Jest wielu krajach, również w Polsce uprawiany jako roślina ozdobna.
Jest uprawiana głównie ze względu na swoje kwiaty.
 Może spełniać również funkcje rośliny okrywowej,
 gdyż rozrasta się bardzo ekspansywnie,
 tworząc gęstą warstwę utrudniającą rozwój chwastów.
 Nadaje się do ogródków skalnych oraz na rabaty.
 Oprócz typowej formy uprawiane są również kultywary.

 Rośliny wieloletnie, mają zwarty pokrój i dorastają do wysokości 60 cm.
 Kłącze jest silnie rozgałęzione.
 Wyrasta z niego kilka wzniesionych, 
w górnej części rozgałęziających się łodyg - tworzą gęste kępy.
 Łodygi są delikatnie owłosione i wybarwione na czerwonawy kolor.
Liście odziomkowe nieparzysto-pierzasto złożone.
 Sercowatego kształtu listek szczytowy wyraźnie większy od pozostałych,
 karbowany, podwójnie ząbkowany.
 Pozostałe listki szerokojajowate, podwójnie ząbkowane.
Liście łodygowe znacznie mniejsze.
 Dolne o kształcie podobnym do liści odziomkowych, górne tylko 3-listkowe,
 przy czym środkowy listek ma krótki ogonek, boczne listki są siedzące.
 Wszystkie liście jasnozielonego koloru, o wyraźnych i owłosionych nerwach.
Pojedyncze kwiaty wyrastają na długich szypułkach
 z kątów liści w górnej części łodygi.
 6 trójkątnych, wydłużonych działek kielicha odgiętych w dół,
pomiędzy nimi 6 bardzo wąskich, prostych działek.
Korona o średnicy ok. 2 cm, złożona jest z 6 pomarańczowoczerwonych,
 wolnych płatków bez paznokcia, o szeroko owalnym kształcie,
 wyciętych na szczycie.
 Pręciki bardzo liczne, słupek jeden z bardzo licznymi, nitkowatymi szyjkami.
Roślina kwitnie od maja do czerwca, jest owadopylna,
 w jesieni często powtarza kwitnienie, ale drugi raz kwitnie już słabiej.

 Kuklik szkarłatny jest bardzo atrakcyjną byliną ze względu na piękny pomarańczowoczerwony kolor kwiatów i na 2-krotne kwitnienie w ciągu sezonu.


Kuklik w październiku



Odpowiednie jest stanowisko słoneczne lub półcieniste.
 Nie ma specjalnych wymagań co do gleby.
 Jest w pełni mrozoodpornym geofitem ryzomowym.

Rozmnażać można przez podział we wrześniu lub zaraz po okwitnięciu.
 Kępy dają się łatwo rozerwać na pojedyncze odgałęzienia.

Roślina stosunkowo szybko zagęszcza się,
 wskutek czego po kilku latach słabo kwitnie.
 Aby temu zapobiec co 4 lata należy kłącze wykopać,

 przerzedzić i ponownie zasadzić.
 Przekwitnięte kwiaty należy ściąć, co umożliwi silniejsze powtórne kwitnienie.




Życzę wszystkim RADYKALNEJ poprawy pogody! ....pozdrawiam


Brak komentarzy:

Prześlij komentarz