wtorek, 22 sierpnia 2017

Niecierpek nowogwinejski

Niecierpek (Impatiens) – rodzaj roślin zielnych z rodziny niecierpkowatych.
 Należy do niego ok. 850 gatunków występujących przede wszystkim na obszarach tropikalnych i subtropikalnych Afryki (ok. 110 gatunków) i Azji.
 W Europie i Polsce rodzimy jest tylko jeden gatunek –
 niecierpek pospolity (Impatiens noli-tangere),
ale kilka gatunków rozprzestrzenia się jako rośliny inwazyjne –
 niecierpek drobnokwiatowy, gruczołowaty i pomarańczowy.
 Rośliny z tego rodzaju zasiedlają różne siedliska –
 łąki, lasy, często brzegi wód i miejsca wilgotne.
Gatunki flory Polski:

 Niecierpek drobnokwiatowy (Impatiens parviflora DC.) – 
rozpowszechniony w całej Polsce. Kenofit, gatunek inwazyjny.
Występuje w lasach liściastych, parkach, na cmentarzach, w ogrodach, w miejscach ruderalnych, na nasypach kolejowych.
Kwiaty jasnożółte, z prostą ostrogą. Kwitnie od czerwca do października.


 Niecierpek gruczołowaty, n. himalajski, n. Roylego (Impatiens glandulifera) –
 w Polsce stał się uciążliwym gatunkiem inwazyjnym.
Rosnąc masowo, zwłaszcza na terenach aluwialnych w dolinach rzek,
 przyczynia się do ograniczenia ich różnorodności biologicznej.
 Rośliny wysokie (1-2.5 m) o bardzo grubej łodydze.
Kwiaty są różowe, ale bardzo różnie wysycone barwą (od białej do ciemnobordowej).
 W warunkach Europy Środkowej kwitnienie przypada
 na okres od czerwca do października.


 Niecierpek pomarańczowy, niecierpek przylądkowy (Impatiens capensis Meerb.) -
( pochodzi z Ameryki Północnej), kenofit, lokalnie zadomowiony, inwazyjny.
Antropofit zadomowiony we florze polskiej, 
w wilgotnych lasach nad Zalewem Szczecińskim.
Impatiens capensis został przetransportowany w XIX i XX wieku do Anglii, Francji, Holandii, Polski, Szwecji, Finlandii i innych regionów Europy Północnej i Środkowej.
 Rośliny jednoroczne o mięsistej łodydze, płożące, prosto wzniesione,
 czasem kępiaste i bulwiaste,wys.od 30 do 150cm.
Liście skrętoległe, naprzeciwległe lub okółkowe, ogonkowe
 (z dwoma gruczołkami przy ogonku).
 Blaszka liściowa zwykle ząbkowana.
Kwiaty kwitną od późnej wiosny do wczesnej jesieni są pomarańczowe lub rzadko żółte.
Owocem; torebki, których mięsiste ściany w stanie dojrzałym 
pękają i zwijają się gwałtownie, wyrzucając w efekcie nasiona.


 Niecierpek pospolity (Impatiens noli-tangere) –
 w Polsce gatunek jest rozpowszechniony niemal w całym kraju.
 Rośnie w lasach w miejscach wilgotnych.
 Jest to roślina jednoroczna(osiągająca od 20 do 180 cm wysokości),
 której nasiona rozsiewane są po wystrzeleniu ich przez
 silnie i nagle skręcające się ścianki owoców.
 Zwijają się one, gdy tylko dojrzeją, po dotknięciu lub potrząśnięciu.
Intensywny żółty barwnik obecny w płatkach kwiatów składa się z polarnych karotenoidów, głównie z acetylowanej wiolaksantyny i luteiny epoksydowej.
 Dawniej roślina wykorzystywana była jako jadalna i lecznicza 
oraz służyła do farbowania włosów i wełny.
Barwnik z kwiatów, ale też i z liści wykorzystywano do barwienia wełny na żółto.
Roztarte pędy pomagają przy stłuczeniach i ranach,
 łagodzą także skutki poparzenia pokrzywą.


 Ze względu na ozdobne kwiaty niektóre gatunki i odmiany z tego rodzaju
 uprawiane są często jako rośliny ozdobne.


 Niecierpek balsamina (Impatiens balsamina) - 
często uprawiany, również w Polsce jako roślinę  jednoroczną.
 Kwitnie przez całe lato, do pierwszych przymrozków.


 Niecierpek Waleriana, niecierpek sułtański (Impatiens walleriana) -
 półkrzew z tropikalnych rejonów Afryki.
Był uprawiany w ogromnej liczbie odmian ozdobnych jako kwiat letni
 z rozsady lub z sadzonek pobranych z zimowanych roślin.
Dobrze sprawdza się w pojemnikach i w doniczce jako parapetowy kwiat pokojowy.
 Rośliny 30-50 cm wysokości; odmiany karłowate tylko 15-30 cm wysokości.
  Jeden z nielicznych kwiatów letnich nie wymagających dla dobrego
 kwitnienia pełnego nasłonecznienia.


Niecierpek nowogwinejski (Impatiens hawkeri) –
 gatunek rośliny należący do rodziny niecierpkowatych.
 Pochodzi z Nowej Gwinei i Wysp Salomona.
W Polsce jego kultywary i mieszańce są uprawiane jako rośliny ozdobne. 


Łodyga krótka, wzniesiona, rozgałęziająca się i bardzo mięsista.
Liście pojedyncze, elipsowate, ostro zakończone, 
ciemnozielone, nagie, drobno ząbkowane.
Kwiaty mają pięć dużych, błyszczących płatków korony o bardzo intensywnej barwie i kolorach od białego poprzez różowy i pomarańczowo-różowy do jaskrawoczerwonego.
 Kwiaty mają średnicę do 4–5 cm.
Owoc: torebka pękająca klapami.




 Roślina jest długowieczna, 
jednak ze względu na trudności w przetrzymaniu jej przez zimę zwykle bywa w Polsce uprawiana jako roślina jednoroczna.




 Może być uprawiany w mieszkaniach jako roślina doniczkowa, nadaje się również na rabaty, gdzie wysadzony w większej ilości tworzy barwne kobierce.
Jego zaletą jest obfite i długotrwałe kwitnienie oraz intensywne wybarwienie kwiatów.
 Należy do roślin cieniolubnych, dobrze rośnie w półcieniu. Ziemia powinna być próchniczna, żyzna. Jest bardzo wrażliwy na przymrozki,
 źle też toleruje niskie temperatury.
 Najkorzystniejsza do jego rozwoju jest temperatura 18–20 °C.
Wysadza się go dopiero w połowie maja, gdy nie ma już zagrożenia przymrozkami.
Wymaga obfitego nawożenia przez cały sezon wegetacyjny. Nie należy go zraszać.
Najlepiej uprawiać go z wyhodowanych przez specjalistów sadzonek.
 Można też we własnym zakresie wykonywać sadzonki pędowe,
 ukorzeniają się łatwo, ukorzeniacz nie jest potrzebny.















Miłego pogodnego dnia życzę i wiele powodów do uśmiechu:)Pozdrawiam...)



Brak komentarzy:

Prześlij komentarz