Pierwiosnki w ogrodzie

Pierwiosnek bezłodygowy (Primula vulgaris) –

 gatunek rośliny należący do rodziny pierwiosnkowatych (Primulaceae).
 Występuje w stanie dzikim od zachodniej i południowej Europy po północną Afrykę,

 Krym i Azję Mniejszą.
 W Polsce w stanie dzikim uznany za wymarły,

 często natomiast uprawiany w ogrodach i przejściowo dziczejący.

Potoczna nazwa prymulka lub prymula odnosi się do pierwiosnka bezłodygowego (Primula vulgaris) i jej odmian mieszańcowych.
  Bylina nie wytwarza rozłogów.
Liście: podługowate, klinowato zwężone w krótki, oskrzydlony ogonek,

 nieregularnie ząbkowane, spodem miękko owłosione, pomarszczone.
 Mają długość 5–20 cm, na brzegach mają długie rzęski i są owłosione

 na nerwach spodniej strony blaszki.
Kwiaty: wyrastają na szypułkach o długości do 10 cm i zebrane są

 w odziomkowy baldaszek.
 Kielich o długości do 17 mm (u typowej formy) jest zielonożółty, 

ma 5 zaostrzonych i wciętych niemal do połowy łatek o ostrych,
 oskrzydlonych krawędziach. Korona 5-płatkowa,

 siarkowożółta o płatkach odwrotnie jajowatych,
talerzykowato rozpostartych i nieco wyciętych na szczycie.
W gardzieli korony znajdują się ciemniejsze plamy.
 Wewnątrz korony 1 słupek i 5 pręcików.
 U odmian ogrodowych kwiaty różnobarwne.
Owoc: otwierająca się ząbkami na szczycie jajowata torebka krótsza od kielicha.
 Nasiona o długości ok. 2,5 mm.

 Roślina naziemnopączkowa jest przystosowana do przetrwania zimy.
Kwitnie w marcu i kwietniu. 

W kwiatach występuje Różnosłupkowość,

 celem której jest zapobieganie samopylności.
 Zarówno w warunkach naturalnych,

 jak i w uprawie częściej występują kwiaty o długich słupkach, 

które są bardziej odporne na samozapylenie.
 Roślina owadopylna, zapylana przez motyle, pszczołowate i drobne owady.
 Nasiona posiadają elajosom, dojrzewają w czerwcu i rozsiewane są przez mrówki.
 Obserwacje wykazały, że mrówki przenoszą je na odległość do 4 m.
 Roślina rozmnaża się także wegetatywnie przez tworzenie

 bocznych rozetek – nawet w liczbie kilkunastu przy jednym okazie.

Pierwiosnek ogrodowy (Primula polyantha) —

 najczęściej spotykany jako pędzone kwiaty doniczkowe na przedwiośniu.
 Jest też możliwa normalna uprawa w gruncie lub w pojemnikach.
 W takiej uprawie kwitną w okresie od kwietnia do czerwca.

W obrębie tego taksonu mieszczą się naturalne mieszańce

 pierwiosnka bezłodygowego (Primula vulgaris) i pierwiosnka lekarskiego (Primula veris)
 oraz liczna grupa często uprawianych odmian mieszańcowych (grupa Polyanthus)

 dla których te gatunki są głównymi rodzicami.
 Rośliny są zbliżone cechami do pierwiosnka bezłodygowego (Primula vulgaris)

 ale mają pędy kwiatostanowe z wielokwiatowym baldaszkiem;
ich liście nie są omączone lecz owłosione.
 Rośliny stosunkowo niskie 15-30 cm wysokości.
Kwiaty w pełnej gamie kolorów, zwykle dwubarwne (z białym lub żółtym oczkiem),
 w zależności od odmiany w różnych odcieniach żółci, czerwieni, różu lub fioletu,
 także bardzo ciemnych, niektóre odmiany o kwiatach półpełnych i pełnych.

Rośliny wymagają gleby trwale wilgotnej 

(choć nie podmokłej) i korzystne są dla nich stanowiska chłodne

 o wysokiej wilgotności powietrza.
Najlepsze jest stanowisko półcieniste i próchniczna gleba.
 Na zimę wskazane jest lekkie okrycie (np. gałązkami drzew iglastych).
 Co kilka lat należy zagęszczoną bryłę korzeniową 

rozrywać i rozsadzać na nowo roślinę.
 Wówczas można go rozmnażać przez podział rozrośniętych kęp.
Można też rozmnażać przez nasiona.

 

 

Pozdrawiam...miłego tygodnia życzę:)