Bluszcz pospolity

Bluszcz pospolity (Hedera helix) –

 gatunek wiecznie zielonego pnącza należący do rodziny araliowatych (Araliaceae).
 Występuje w całej Europie z wyjątkiem jej północnych krańców i części wschodniej.
Poza naturalnym zasięgiem obejmującym Europę i Azję Mniejszą jest

 gatunkiem inwazyjnym.
Bluszcz pospolity jest gatunkiem śródziemnomorsko-atlantyckim.
W klimacie morskim wspina się wysoko na rozmaite podpory,

 obficie kwitnie i owocuje.
 Im dalej na wschód i północ oraz im wyższa wysokość nad poziomem morza,
 tym częściej rośnie w formie płożącej i tym rzadziej kwitnie.
Kwitnie od września (czasem od sierpnia) do października.
 Po raz pierwszy zakwita dopiero w 8–10 roku życia, 

w stanie dzikim kwitnie nieczęsto,
 tylko osiągnąwszy odpowiedni wiek i w odpowiednich warunkach.
 Owoce dojrzewają w kwietniu i maju następnego roku.
Owoce są niechętnie zjadane przez ptaki, gdyż zawierają żywicę,
 jednak w śnieżne zimy, gdy brak innego pożywienia stają się dla nich cenne.

 

 W tradycjach wielu narodów od dawna obecny jako roślina symboliczna,
 zwłaszcza jako symbol wierności i trwałości życia.
 W starożytności odgrywał ważną rolę w kultach szeregu bóstw egipskich,

 greckich i rzymskich.

 

Bluszcz pospolity występuje w lasach całej Polski, gdzie podlega ochronie prawnej.
Jest jedynym przedstawicielem rodziny araliowatych we florze Polski i jedynym

 w niej pnączem o liściach zimotrwałych.
 W Polsce występuje na całym obszarze, często w części zachodniej i południowej,
 rzadziej w centrum, na Podlasiu i Lubelszczyźnie, 

bardzo rzadko w północnej części Mazowsza i na Suwalszczyźnie.
 Okazy kwitnące spotykane są często na zachodzie, 

zanikają w rejonie doliny Wisły i dalej na wschodzie są już bardzo rzadkie.
Bardzo często zdziczały rośnie w starych parkach i na cmentarzach.

Bluszcz rośnie stosunkowo wolno, poniżej 1 m długości rocznie.
Po rozwinięciu 5 lub 6 liścia roślina zaczyna się pokładać szukając cienia.
Łodyga  pnąca lub płożąca rozrosnąć się może przy pomocy korzeni przybyszowych

 do wysokości 20 m.
Poza systemem korzeniowym rozwijającym się wraz z pojawieniem się siewki,
 na gałęziach wyrastają liczne korzenie przybyszowe (powietrzne, czepne).
 Korzenie te umożliwiają roślinie wspinanie się.

Liście zimozielone, skrętoległe. W młodości owłosione, później nagie.
 Blaszki liściowe z wierzchu ciemnozielone 

z wyraźną siatką jasnożółtych nerwów i błyszczące,

 pod spodem jaśniejsze, matowe.
Liście bluszczu ułożone są tak,

 że nie zasłaniają się one wzajemnie a ich trwałość wynosi 3 lata.

Kwitną zwykle stare okazy wysoko wspinające się

 i w związku z tym dobrze oświetlone.
 Zakwitają także okazy płożące jeśli są dostatecznie stare i dobrze doświetlone.
 Walorem bluszczu jako rośliny miododajnej jest późny termin kwitnienia,
 w czasie którego innych roślin dostarczających

 pożytku pszczołom jest już bardzo niewiele.
Atutem jest też obfite kwitnienie oraz wysoka zawartość cukrów

 w nektarze i łatwo dostępny pyłek.
 Miód bluszczowy jest ciemny i smaczny.

Jako roślina okrywowa pozwala pozbyć się problemu chwastów,

 bowiem tworzy zwarte, jednogatunkowe agregacje.
 Długie pędy można skracać, choć za szczególnie efektowne

 uważane są bluszcze o naturalnym pokroju.
Stare (rosnące w gruncie),

 bezlistne u dołu okazy można przyciąć krótko w celu odmłodzenia.
Cięcia zachowawcze wykonywać należy w marcu.

 Usunąć należy wówczas pędy uszkodzone przez mróz.
Podczas zim niektóre odmiany wrażliwe na mróz należy chronić przed

 niskimi temperaturami (okrywać).
 W przypadku pojawienia się oznak chorób grzybowych

 (okrągławe, brunatne plamy) chore liście należy usuwać i palić.
Bluszcz należy do roślin rzadko zapadających na choroby pasożytnicze

 i rzadko jest atakowany przez szkodniki.

 Bluszcz pospolity uprawiany jest jako roślina doniczkowa, okrywowa, parkowa.
W uprawie jest niewymagający, a jego walory podnosi wielość odmian uprawnych o różnorodnych kształtach i barwach liści,
 sposobach wzrostu i wymaganiach.
W uprawie gruntowej poza roślinami typowymi dla gatunku

 stosuje się w Polsce około 10 odmian.
 Ze względu na wpływ klimatu kontynentalnego w środkowej i wschodniej Polsce

 nadaje się do uprawy raczej tylko jako roślina okrywowa.
 Jako wysokie pnącze do okrywania ścian i drzew zalecany jest w Polsce zachodniej.
Wobec gleby bluszcz jest tolerancyjny, 

jednak najlepiej rośnie na glebach świeżych i próchnicznych.
 Jest jednym z najbardziej cienioznośnych pnączy.
 W surowe zimy może przemarzać (zwłaszcza młode okazy),
 starsze zwykle odbijają z szyi korzeniowej.

 Przykryty warstwą śniegu dobrze zimuje.
Odporność na zanieczyszczenia powietrza czyni go rośliną przydatną

 do uprawy w warunkach miejskich.

Surowcem lekarskim są liście bluszczu - składnikiem liści są kwaśne saponiny trójterpenowe (alfa-hederyna, hederasaponozydy)
 oraz alkaloid - emetyna, flawonoidy (rutyna), fenolokwasy (chlorogenowy, kawowy), beta - karoten, skopolina.
 Wyciągi z bluszczu działają przeciwzapalnie, 

bakteriostatycznie, przeciwobrzękowo, wyksztuśnie,
 rozkurczająco na mięśnie gładkie oskrzeli,

 ułatwiają odkrztuszanie zalegającej flegmy,
 a także mają niewielkie wprawdzie, właściwości przeciwnowotworowe.
 Ponadto działają przeciwgrzybiczo i przeciwłupieżowo.
 Saponiny zawarte w ekstrakcie z bluszczu (zwłaszcza wyciągi z drewna) są surfaktantami obniżającymi napięcie powierzchniowe.
 Z tego powodu ekstrakt stosowany jest w środkach kosmetycznych,
 ułatwia wnikanie w skórę innych składników preparatów oraz rozpuszczanie tłuszczów, działa zmiękczająco.
 Znajduje zastosowanie jako składnik preparatów służących do zwalczania cellulitu i łagodzących podrażnienia skóry.

Wszystkie części rośliny, a zwłaszcza owoce są trujące dla człowieka.

 

Serdecznie pozdrawiam...spokojnego nowego tygodnia życzę -:))

Pieris

Pieris – rodzaj roślin z rodziny wrzosowatych (Ericaceae),
obejmujący 7 gatunków zimozielonych krzewów i małych drzew.
 Gatunki mrozoodporne występujących w chłodniejszych i górskich rejonach 

wschodniej Azji i wschodnich rejonach północnej Ameryki.
 Gatunki bardziej wrażliwe na mróz można spotkać w Himalajach ,

 północnym Asamie i Wietnamie.

Pierisy rosną powoli, te okazałe krzewy dorastają od 3 m – 4m wys.

 (kultywary do 1 m).
 W swojej ojczyźnie duże drzewa do 10 m wysokości.

Liście wieczniezielone, lancetowate, osadzone skrętolegle na gałęziach –

 są główną ozdobą rodzaju Pieris.
 U odmian barwnych młode pędy i liście mają kolor czerwony.

 Istnieją też odmiany białoobrzeżone.
 Kwiaty małe, zrostopłatkowe, zebrane w okazałe wiechy, 

barwy białej – rzadziej różowej.
 Rozwijają się na starszych okazach od kwietnia do maja.
Drobne korzenie, znajdujące się tuż pod powierzchnią ziemi;

 wrażliwe na przesychanie.

 

Gatunki uprawiane w Polsce:

 

Pieris kwiecisty (Pieris floribunda) –

  wielu krajach, również w Polsce, uprawiany jako roślina ozdobna.
Zawsze zielony krzew o szerokokrzaczastym pokroju i luźnych gałęziach.

 Osiąga wysokość do 1 m.

Pieris japoński (Pieris japonica) -

 krzew zimozielony, dorastający do 3 metrów wysokości, gęsty, o pędach nagich.
Białe kwiaty,

 dzbaneczkowate zebrane w przewisających gronach o długości od 6 do 12 cm,

 pojawiają się od kwietnia do maja.
Pieris japoński,

 który jest wyższy od pierisa kwiecistego w Polsce jest częściej uprawiany.

Pieris japoński (Pieris japonica) - odm. 'Little Heath'
Krzew powoli rosnący, karłowaty, jeden z najmniejszych wśród odmian pierisów.
Po 10 latach dorasta do 0,5-0,6 m wysokości i takiej samej szerokości.
Jest bardzo gęsty, dzięki licznym, ale cienkim pędom,

 które pod swoim ciężarem przewieszają się.
 Liście ma wielosezonowe,błyszczące, z nieregularną srebrzystobiałą,

 wąską obwódką.
Młode, wyrastające wiosną pędy przez długi czas mają barwę różowobrązową,

 potem jasnozieloną.
 Kwiaty rozwijają się w kwiecień/maj, są białe,

 ale zawiązują się dość rzadko lub wcale.
Nieliczne kwiatostany giną wśród młodych przyrostów,

 są krótkie, luźne, z małą liczbą kwiatów.
Charakterystyczne dla tej odmiany jest częste pojawianie się zielonych pędów,
 które należy usuwać, by nie zdominowały w całości rośliny.

W ogrodzie te rośliny powinny znajdować się w miejscu półcienistym

 (w pełnym słońcu dochodzi do poparzenia liści),
 osłoniętym (np. drzewami lub krzewami iglastymi, liściastymi) przed chłodnymi, zimowymi wiatrami.
 Tylko kilka gatunków można uprawiać w Polsce (najcieplejsze rejony,

 ale dobrze radzą sobie także na wschodzie Polski).
 Wymagają gleb kwaśnych (mają podobne wymagania do różaneczników),
 lekko wilgotnych, okrycia na zimę (agrowłóknina, gałązki drzew iglastych),
 chociaż młode okazy, całkowicie przykryte śniegiem też dobrze zimują.
 Czasami roślinom przymarzają wierzchołki pędów – jednak szybko się regenerują.
 Pierisy najlepiej sadzić wiosną do mieszaniny kwaśnego torfu,

 próchnicy, przegnitego igliwia, kory lub trocin.
 Ziemię wokół nich należy ściółkować (można też posadzić rośliny zadarniające:

 barwinki, tiarelle, epimedium ...).
 Przed zimą nasze okazy obficie nawadniamy,

 podlewamy je także w okresie zimy (gdy ziemia rozmarza).

Ciepłe pozdrowienia dla wszystkich...-:)