Wiśnia

Wiśnia (Cerasus Mill.) –

 rodzaj roślin należący do rodziny różowatych (Rosaceae).
 Występuje w około 60 gatunkach w strefie umiarkowanej półkuli północnej,

 głównie we wschodniej Azji.
 W Polsce w stanie naturalnym występują tylko dwa gatunki wiśni:
wiśnia karłowata, rosnąca na wyżynach południowych, prawnie chroniona,

 oraz czereśnia ptasia, zwana trześnią.

 Gatunki  występujące w stanie dzikim w Polsce:

•  wiśnia ptasia (w. dzika, trześnia, czereśnia)

• wiśnia karłowata (wisienka stepowa)

• wiśnia piłkowana (w. japońska)– gatunek uprawiany,

             jako roślina ozdobna

• wiśnia wonna (w. antypka, antypka)

• wiśnia pospolita (w. zwyczajna) – gatunek uprawiany

Sadownictwo: czereśnia ptasia jest szeroko wykorzystywana jako podkładka do
 szczepienia wiśni przeznaczonych do hodowli na glebach żyznych.
 Do hodowli na glebach ubogich jako podkładki używana jest wiśnia wonna.

Wiśnia pospolita (Cerasus vulgaris Mill.), w. zwyczajna –

 gatunek rośliny z rodziny różowatych.
Jest gatunkiem poliploidalnym, powstawała w Azji Mn i pd.- wsch,
 zapewne wielokrotnie jako wynik krzyżowania dipliodalnej czereśni ptasiej z tetraploidalną wiśną karłowatą.
 Występuje wyłącznie jako roślina uprawna oraz dziczejąca.

 Uprawiana głównie jako roślina sadownicza w licznych odmianach.
 W Polsce w uprawie można spotkać około 15 odmian,

a najpopularniejsza z nich to stara odmiana Łutówka.
 Wiśnia 'Łutówka' – odmiana uprawna (kultywar), nieznanego pochodzenia, najprawdopodobniej francuskiego lub holenderskiego.
 Uprawiana we wszystkich krajach, w których uprawia się wiśnie.
 W Polsce jest znana od dawna i bardzo popularna, 

jest najczęściej uprawianą wiśnią.
Jest odmianą samopylną, czyli może rosnąć w monokulturze i dobrze owocuje,
 jest także dobrym zapylaczem dla innych obcopylnych odmian.

 Drzewo rośnie średnio silnie na podkładce czereśni ptasiej lub słabo na antypce.
 Tworzy koronę dość rzadką, kulistą,
 o gałęziach skierowanych bardziej stromo w górę (czereśnia) lub 

rozchylających się na boki (antypka).
 Rozgałęzienia dalszego rzędu wyrastają pod kątem prostym i mają tendencję

 do zwisania i ogałacania się.
Owocuje wyłącznie na długopędach.
Liście; średniej wielkości, mięsiste, ciemnozielone,

 nieco rynienkowato ułożone wzdłuż nerwu.
Ogonki liściowe są sztywne, z długo utrzymującymi się przylistkami.
Kwiaty;wolnopłatkowe, płatki korony lekko wklęsłe, białe,

 dość duże, osadzone w podbaldaszkach po 4-5 sztuk,
 w pełni rozwinięte mają dużo nektaru.
 Kwitną późno i są odporne na niekorzystne warunki atmosferyczne.
Owoce;duże pestkowce, niekiedy bardzo duże (5-7g) szerokokuliste lub kuliste,
 o zaokrąglonym czubku i spłaszczonej stronie szwu.
 Skórka jest mocna, ciemno-wiśniowo-brązowa, nieco ciemniejsza wzdłuż szwu.
Strona przednia owocu jest spłaszczona, często z szerokim wklęśnięciem wzdłuż szwu, głębszym bliżej szypułki.
 Strona tylna równo uwypuklona, u większych owoców z widoczną płytką bruzdką.
 Szypułka jest średniej długości (32-42 mm), zielona, mięsista, 

dość gruba i miernie zrośnięta z owocem.
 Miąższ jest ciemnoczerwony, miękki, soczysty i kwaśny,

 dobrze oddzielający się od pestki.
 Sok ciemnoczerwony, barwiący.

 W warunkach polskich, w zależności od rejonu i typu gleby,

 dojrzałość zbiorczą osiąga w końcu lipca lub na początku sierpnia.

 Pąki kwiatowe są dość wytrzymałe na mróz.

Wiśnia rośnie najlepiej na przepuszczalnych i niezbyt ciężkich glebach,

 dobrze znosi suszę.

Drzewo jest wytrzymałe na mróz;

 na brunatną zgniliznę drzew pestkowych (monilioza) jest średnio wrażliwe,
 natomiast bardzo wrażliwe na drobną plamistość liści drzew pestkowych powodowaną przez grzyb Blumeriella jaapi (Rehm) Arx.
 Uprawiane na podkładce –

 czereśni ptasiej jest mniej wrażliwe na raka bakteryjnego.

Pozdrawiam  wszystkich...wspaniałego i słonecznego dnia życzę:)

Porzeczka czarna

Porzeczka czarna (Ribes nigrum ) –
 gatunek rośliny należący do rodziny agrestowatych (Grossulariaceae).
 Pochodzi z obszarów Europy i Azji o umiarkowanym klimacie.
 W Polsce występuje w stanie dzikim na całym niżu i w pasie wyżyn.
 Szczególnie spotyka się na glebach wilgotnych i cienistych lasach, 
zwłaszcza olszynowych i nad rzekami.
Być może dzięki temu roślina zawdzięcza swą polską nazwę.
  W Polsce objęta częściową ochroną gatunkową na stanowiskach naturalnych,
występuje we wszystkich parkach narodowych na niżu,
 również w licznych rezerwatach przyrody.

Roślina lecznicza: surowcem są liście i owoce.
 Mają właściwości przeciwzapalne, moczopędne i napotne.
 Leczy się nimi schorzenia dróg moczowych i pęcherza,
 nieżyty żołądka i jelit, często z innymi ziołami.
 Owoce zawierają duże ilości witamin, szczególnie C i PP,
 w przetworach korzystnie wpływają na procesy przemiany materii i
 zwiększają odporność organizmu.

Porzeczka czarna jest krzewem wieloletnim,
 wyrastającym od 1-2 metrów wysokości.
 Stare pędy brunatne lub czarne, zaś młode przyrosty jaśniejsze.
Liście duże, ogonkowe, trój - i pięcioklapowe, w nasadzie sercowato wycięte.
 Spodem jaśniejsze, mocno żyłkowane i pokryte żółtymi gruczołkami
 o charakterystycznej woni i owłosione.
 Kwiaty niepozorne, różowe lub żółte jak dzwoneczki i zebrane w zwisające grona.
 Owoce czarne, kuliste jak jagody.
Liście i owoce o specyficznym i mocnym zapachu.
 Cała roślina obsypana jest gruczołkami pełnymi olejków eterycznych
 (fenol, sabinen i inne).

Uprawa porzeczki rozpowszechniona jest głównie w Europie.
W Polsce zajmuje ważne miejsce w uprawie roślin jagodowych.
Porzeczki bywają sadzone również w ogródkach przydomowych.
 Porzeczka aby dobrze owocowała musi być stale odnawiana
 (należy usuwać starsze, często wyschnięte i zakażone chorobami pędy).

Porzeczka czarna ‘Ojebyn’-
 wczesna odmiana często uprawiana w ogrodach przydomowych.
 Z uwagi na dużą odporność na mróz i wiosenne przymrozki
 oraz regularne i średnio obfite owocowanie.
Krzewy są bardzo odporne na amerykańskiego mączniaka agrestu,
 ale wrażliwe na opadzinę liści i rdzę wejmutkowo-porzeczkową.
 Wymagają słonecznego stanowiska.
 Gleba powinna być żyzna, średnio wilgotna o obojętnym pH.
W latach wilgotnych owoce atakuje szara pleśń.

Krzew - rośnie średnio silnie, jego pokrój kulisty, 
lekko wzniesiony, u starych krzewów rozłożysty.
Liście duże ciemnozielone, skórzaste z szerokimi klapami, w zarysie okrągłe.
 Wytwarza liczne, grube pędy, średnio sztywne,
 które uginają się pod ciężarem dużych owoców.
Owoce - średniej wielkości, wyrównane, jędrne, skórka gruba,
 dojrzewają równomiernie w gronach i długo utrzymują się na krzewie.
 Grona są krótkie i średniej długości.
 Dojrzewają na początku lipca.

Owoce porzeczki czarnej  - ‘Ojebyn’ 
mają grubą skórkę i zielonkawy miąższ z lekkim różowym odcieniem.
 Słodko-winne owoce mają łagodny smak. 
Owoce nie nadają się do produkcji koncentratu i soków.
 Najlepiej spożywać je tuż po zebraniu.

 Jagody czarnej porzeczki -
 najwspanialsze źródło niemal wszystkich niezbędnych
 do dobrego funkcjonowania organizmu witamin,

 a przede wszystkim jedno z najbogatszych źródeł witaminy C.

Witaminie C towarzyszy w czarnej porzeczce witamina P (rutyna), 

 której również jest wyjątkowo dużo. Towarzystwo witaminy P jest tak ważne, 

gdyż ułatwia ona przyswajanie witaminy C.

Witamina C-występuje w jagodach czarnej porzeczki w trwałych wiązaniach,

 dlatego zachowuje się także w przetworach.

Czarna porzeczka to również źródło witamin z grupy B, prowitaminy A,

 biotyny i kwasu foliowego oraz wielu soli mineralnych, w tym szczególnie potasu,
 żelaza, wapnia, magnezu oraz rzadkich mikroelementów,

 takich jak mangan, bor i jod. 

A ponadto jagody czarnej porzeczki to cenne kwasy organiczne, pektyny,
 olejki eteryczne, garbniki oraz przeciwnowotworowy karotenoid luteina.

Galaretka z czarnej porzeczki na zimno

Jagody przede wszystkim należy starannie przebrać,

zawsze myć  w bieżącej zimnej wodzie;

najlepiej wyłożyć na sitko i podstawić pod kran,

wówczas bowiem nie wchłoną dużej ilości wody.

Opłukane należy odsączyć na sitku lub papierowym ręczniku.

Czynności te wykonujemy tuż przed sporządzeniem przetworów,

bowiem przetrzymywanie owoców przez dłuższy czas jest niewskazane.

Przygotowanie słoików.

Słoiki należy umyć w bardzo gorącej wodzie;

dokładnie wypłukać,szczególnie jeśli używaliśmy detergentów.

Następnie wytrzeć świeżo wypraną ściereczką

i ogrzać w piekarniku nastawionym na najniższą temperaturę.

Ustawić je na blaszce do pieczenia przykrytej pergaminem.

Proporcje na galaretkę

np:

szklanka soku z porzeczki + szklanka cukru

Do soku wsypujemy cukier i mieszamy do całkowitego rozpuszczenia.

 Szybko wlewamy do gorących słoików i szczelnie zamykamy.

 UWAGA! nie gotujemy!

Domowe produkty są smaczniejsze i bardziej aromatyczne od wytwarzanych metodą przemysłową, oczywiście pod warunkiem,
 że zostaną prawidłowo przygotowane.

Domowe dżemy, konfitury,
 galaretki są tańsze od kupowanych w sklepie, 
nie mówiąc o tym,
 że znacznie przewyższają je smakiem i są przyrządzone tak,
 jak lubimy.

Zapas nie musi być duży, najważniejsze, żeby był z naszych ulubionych owoców.

Pozdrawiam serdecznie wszystkich ;-)

Agrest

 Porzeczka agrest (Ribes uva-crispa), zwyczajowo nazywana agrestem –
 gatunek krzewu z rodziny agrestowatych (Grossulariaceae).
 Występuje w stanie dzikim w Europie, Azji, Afryce.
 W Polsce roślina uprawiana, dość często dziczejąca.

Roślina wieloletnia,wysokość od 0,5 do 1,5 m w zależności od odmiany.
 Pędy o cierniach pojedynczych lub trzydzielnych umieszczonymi pod nasadą liści.
 Równie częste szczeciniaste kolce w międzywęźlach.
Liście 3–5 klapowe, na brzegu lekko karbowane.
 Kwiaty drobne, zebrane w małe grona, najczęściej trójkwiatowe, zwisłe.
 Działki kielicha odgięte, wzniesione działki korony o kolorze białym,
 żółtoseledynowym lub czerwonoróżowym.
 Kwitnie od kwietnia do maja, jest owadopylna,
 przedprątne kwiaty zapylane są przez muchówki i błonkówki.
Owoce to jagody barwy zielonej,białej, żółtej lub o czerwonawej skórce,
 często pokrytej gruczołkowatymi włoskami.
 U niektórych odmian skórka jest gładka i błyszcząca.
W uprawie występują liczne mieszańce z amerykańskimi gatunkami porzeczek,
 a także z porzeczką czarną.

Pod uprawę nadają się gleby piaszczysto gliniaste lub gliniaste, żyzne,
 bogate w składniki pokarmowe i substancję organiczną.
Odczyn gleby powinien być lekko kwaśny. Stanowisko słoneczne.
 Jedną z najczęstszych chorób niszczących plony agrestu i spowalniającą wzrost  krzewów jest amerykański mączniak agrestu.
 Objawia się pojawieniem białego z czasem brązowiejącego nalotu na liściach,
 jak również pędach i owocach.
 Zależnie od odmiany odporność na mączniaka jest zróżnicowana.

 Odmiany uprawiane w moim ogrodzie:

Ribes uva-crispa 'Czerwony Triumf'
agrest 'Czerwony Triumf'
Krzew o silnym wzroście i luźnym pokroju. Owocuje dość obficie.
 Owoce dość duże, owalne, czerwone, omszone,
 soczyste, kwaskowatosłodkie, smaczne.
 Dojrzewają w połowie lipca.
 Odmiana wrażliwa na amerykańskiego mączniaka.

agrest żółty,(nazwy nie znam )
jest to bardzo dawna odmiana, której w sprzedaży już nie ma

Zbiór owoców agrestu przeprowadza się w zależności od ich przeznaczenia.
 Na przetwory używa się agrestu mniej dojrzałego,
 do spożycia na surowo zbiera się owoce dojrzałe.
Z owoców agrestu można sporządzać kompoty,
 dżemy i galaretki a nawet wina.

Agrest jest jednym z najzdrowszych owoców.
 Pomaga w ujędrnianiu mięśni,
 wyostrza myślenie, wzmacnia wątrobę i płuca,
 redukuje kwasowość, zwiększa także płodność.
 Owoce agrestu pomagają w prawidłowym funkcjonowaniu układu moczowego,
 są dobre dla skóry i pracy oczu.
 Oprócz dużej zawartości witaminy C, agrest jest bogaty w błonnik, fosfor, 
karoten, żelazo, witaminy z grupy B oraz wapń.
 Dzięki swoim właściwościom przyczynia się
 do zapobiegania nowotworom i poprawia metabolizm.

Przepis na ciasto z agrestem

3 szklanki mąki tortowej

5 łyżek cukru

kostka margaryny

5 żółtek

cukier waniliowy

2 łyżeczki proszku do pieczenia

2-3 łyżki śmietany (gęstej 18%)

Piana:

5 białek

szklanka cukru

2 opakowania jasnego budyniu(każdy na 0,5 l mleka)

1kg mniej dojrzałego agrestu (może być mniej podaje na oko)

Mąkę, cukier, cukier waniliowy, proszek do pieczenia i margarynę
 posiekać nożem na stolnicy. Dodać 5 żółtek i śmietanę, zagnieść ciasto. 
Piątą część ciasta włożyć do lodówki, 
resztę rozwałkować i ułożyć w okrągłej formie lub prostokątnej blaszce.

Oczyszczony agrest rozłożyć gęsto na cieście. (w zimie dodaje mrożony)

Ubić pianę z białek, dodać cukier i proszek budyniowy,
 wymieszać i wyłożyć na owoce.

Resztę ciasta rozkruszyć na pianie.

Czas pieczenia; 50-60 min w temperaturze 200 C

Polecam, łatwe i  mało słodkie jak ktoś lubi?

Pozdrowienia serdeczne wszystkim przesyłam -:))

  

Wiesiołek

Wiesiołek należy do rodziny botanicznej wiesiołkowatych -Oenotheraceae(Onagraceae).
Rodzaj ten stanowi dosyć dużą jednostkę taksonomiczną należy do niej ponad 120 gatunków,pochodzących głównie z Ameryki Północnej i Południowej.
W naszym kraju doliczono się ponad 30 gatunków.
Gatunki wiesiołka są bardzo trudne do odróżnienia, tworzą też liczne mieszańce.

 Do prawidłowego oznaczenia gatunku należy znać m.in.siedlisko,w którym dana roślina rosła,  barwę głównych nerwów na liściach, zabarwienie wierzchołka łodygi i pączków, stosunek długości płatków do szerokości,budowę włosków.

Na Przykład

Kwiaty wiesiołka dwuletniego (Oenothera biennis) są pojedyncze,

koloru intensywnie żółtego, o silnym i miłym zapachu.

Owocem jest podłużnie jajowata torebka.

Kwiaty otwierają się dopiero wieczorem i w nocy,

ponieważ zapylane są przez ćmy  oraz inne nocne owady,

albo przez późno żerujące pszczoły i trzmiele.
Stąd też wzięły się nazwy wiesiołka w językach obcych,

nieraz bardzo piękne i poetyckie.

I tak po angielsku wiesiołek to:"evening primrose",czyli"wieczorny pierwiosnek".

Jeszcz piekniej i romantyczniej brzmi jego nazwa w języku niemieckim:

"die Nachtkerze",czyli "nocna świeca".
Pojedynczy kwiat kwitnie tylko przez jeden dzień.
Surowce lecznicze-nasiona oraz wytłaczany z nich olej
-pozyskuje się przede wszystkim z
Wiesiołeka dwuletniego (Oenothera biennis) – roślina lecznicza

-przy czym najpospolitszym gatunkiem w Polsce.
Ziele Herba Oenotherae biennis zawiera kauczuk,
 kwasy organiczne, garbniki i flawonoidy.

 W lecznictwie obecnie wykorzystuje się wyłącznie
preparaty z nasion wiesiołka Semen Oenotherae biennis.

 Używane są do leczenia atopowego zapalenia skóry, 
a także miażdżycy i chorób serca,
cukrzycy, reumatoidalnego zapalenia stawów, chorób nerwowych.
Jest uprawiany jako roślina ozdobna.
Olej z nasion jest wykorzystywany w przemyśle kosmetycznym do produkcji kremów, balsamów, pomadek do ust.

Wiesiołek ozdobny, w. missouryjski (Oenothera macrocarpa) -

Kwitnie w moim ogrodzie od czerwca do października typowym pięknym  kwiatem
w kolorze "cytrynowo żółtym" oznajmiając mi,że już lato w ogrodzie...

Wiesiołek ozdobny- typowo dekoracyjna roślina uprawna w nasionach,którego również występuje olej zawierający wartościowe,nienasycone kwasy tłuszczowe.

Owoc stanowi pokaźnych rozmiarów oskrzydlona torebka,

odznaczająca się również dekoracyjnym wyglądem.Mimo obecności w nasionach
niewielkich ilości oleju z wielonienasyconymi kwasami tłuszczowymi,

wiesiołek ozdobny uprawiany jest wyłącznie w celach dekoracyjnych
-dla pięknych kwiatów i owoców

-te ostatnie wykorzystuje się przede wszystkim w suchych bukietach.

Nadaje się do ogrodu skalnego i do ogrodów naturalistycznych.

Wymaga przepuszczalnej gleby piaszczysto-gliniastej, nie musi być żyzna.
Stanowisko powinno być słoneczne.

 Jest dość wytrzymały na suszę i całkowicie mrozoodporny. 

Źle toleruje przesadzanie.
Pochodzi z Ameryki Północnej, z obszaru USA (stany: Illinois, Kansas, Missouri, Nebraska, Oklahoma, Arkansas, Teksas).

 W Polsce jest uprawiany jako roślina ozdobna.

Wielu z nas nie zdaje sobie nawet sprawy z tego,
jak wiele różnych gatunków nasion można kupić,
(wiesiołka wyhodowałam z nasion)
...dzięki temu nasze ogrody są piękniejsze.

Pozdrawiam...niech każdy poranek słońcem wita...bez burz