czwartek, 9 lutego 2017

Jodła górska

Jodła górska (Abies lasiocarpa) –
 gatunek zimozielonego drzewa z rodziny sosnowatych.
 Pochodzi z Ameryki Północnej, występuje w górach Yukonu,

 Kolumbii Brytyjskiej, zachodniej Alberty,
 południowo-wschodniej Alaski, Waszyngtonu, Oregonu, 

zachodniej Montany aż do północno-zachodniej Kalifornii.
 Rośnie w górach na wysokości od 300 do nawet 3500 m n.p.m.

 w klimacie chłodnym, z długimi,
 bogatymi w śnieg zimami i chłodniejszym latem suchym w pierwszej połowie i obfitującym w opady w drugiej jego części i jesienią.
  Preferuje ubogie gleby bielicowe oraz miejsca kamieniste 

(nie rośnie na glebach wapiennych).
 W miejscach występowania rośnie razem ze świerkiem Engelmanna 

(Picea engelmannii) i sosną ościstą (Pinus aristata).
 W Ameryce popularna jako drzewko na choinki świąteczne.

 W Polsce w uprawie znajduje się kilka odmian jodły górskiej np.:
 'Compacta' - osiągającą do 3 m wysokości,
 'Argentea' - do 6 m wysokości, o igłach wyjątkowo długich – do 4 cm,
 'Green Globe' – kulisty pokrój do 1 m wysokości.



Jodła górska - korona gęsta, 
wąskostożkowata,regularnie rozgałęziona.
 Dorasta do 20 m wysokości (wyjątkowo do 40 m).
 Pędy żółto-zielone lub żółto-brązowe, z drobnymi rowkami wokół nasady igieł.
 Kora na młodych drzewach jasnoszara, gładka, 
w starszych egzemplarzach spękana i łuszcząca się dużymi płatami.
 Pączki małe, okrągłe lub owalne, 
pokryte bladymi pomarańczowo-brązowymi łuskami, pokryte żywicą.
Igły niebiesko-zielone do niebiesko-białawego, 2-3 cm długości, szerokości około 2 mm,
 na końcach nacięte lub całe, na spodniej stronie dwa białe paski,
 na młodych pędach rozłożone promieniście,
 na starszych w dolnej ich części grzebieniasto rozłożone, skierowane ku wierzchołkowi.
Szyszki: siedzące, jajowate, 
podłużne lub cylindryczne, 6-12 cm długości, 4 cm szerokości, 
niedojrzałe niebiesko-fioletowe, dojrzałe ciemnobrązowo-fioletowe.
 Łuski nasienne w kształcie wachlarza lub w kształcie klina, 1-2.5 cm.

 Pierwsze szyszki pojawiają się na drzewach w wieku 50 lat.


Jodła górska 'Compacta'
(Abies lasiocarpa 'Compacta') - odmiana karłowa.
 Bardzo zwarte, stożkowate drzewo dorastająca po 30 latach uprawy
 do około 3 metrów wysokości.
Ładny, prosty pień pokrywa charakterystyczna, korkowata, biało-szara korowina,
 dosyć trudno dostrzegalna ze względu na gęste ułożenie pędów.
 Same pędy są dosyć krótkie, sztywne, otoczone wokół srebrzystymi, 
szaro-niebieskimi igłami.
 Jodła górska 'Compacta' z wyglądu przypomina świerka kłującego,
 jednak w odróżnieniu od tego gatunku, igły jodły są na szczycie wcięte, 
tępe, miękkie i przyjemne w dotyku.
 Po roztarciu igły wydzielają intensywny, balsamiczny, przyjemny zapach.




Jodła górska jest w pełni mrozoodporna, 
natomiast czasami jest uszkadzana przez późne wiosenne przymrozki.
 Najczęściej uszkodzeniom ulegają najmłodsze przyrosty,
 które pojawiły się  po stronie południowej drzewek.
 Starsze drzewka zwykle są mniej narażone na tego typu uszkodzenia.
 Po posadzeniu rośliny dobrze reagują na ściółkowanie podłoża
 przekompostowaną korą sosnową.
 Oprócz walorów dekoracyjnych, 
ściółka sprzyja utrzymaniu wyższej wilgotności podłoża, 
obniża pH i dostarcza próchnicy, a także ogranicza zachwaszczenie.
W ogrodzie jodły dobrze rosną na glebach żyznych, 
wilgotnych, o kwaśnym pH podłoża.
 Najlepiej czują się w miejscach o dużej wilgotności powietrza, 
w pobliżu zbiorników wodnych, stawów, strumieni.
 Rośliny o niebieskim odcieniu igieł najlepiej sadzić na stanowiskach słonecznych,
 co sprzyja utrzymaniu wyraźnego,
 intensywnego koloru, charakterystycznego dla odmiany.












Ciepłe pozdrowienia...miłego dnia życzę:)


niedziela, 5 lutego 2017

Pierwiosnek wyniosły

Pierwiosnek wyniosły ( Primula elatior) –
 gatunek rośliny należący do rodziny pierwiosnkowatych.
Rośnie dziko głównie w górach (od Pirenejów i Alp po Ural i Ałtaj).
Siedliskiem są wilgotne łąki i murawy, lasy i zarośla.
 W Polsce jest pospolity w Sudetach i Karpatach, na niżu jest rzadki.
 Rozproszone stanowiska znajdują się w Wielkopolsce i na Lubelszczyźnie.


 Bylina długowieczna, 
głąbik - pozbawiona liści łodyga wyrastająca o wysokości 10-40 cm owłosiony białymi, kędzierzawymi włoskami.
Liście: podłużnie jajowate lub okrągławe, pomarszczone,
 omszone po obu stronach blaszki.
 Mają oskrzydlone ogonki i tworzą przyziemną różyczkę liściową.
Kwiaty: zebrane w podbaldach na szczycie głąbika.
 Kielich dwubarwny, ściśle otaczający siarkowożółtą koronę z pomarańczową gardzielą.
 Kwiaty 5-krotne, na szypułkach, zwisające o średnicy korony do 20 mm.
 Płatki korony o płaskich brzegach.
Owoce: torebka dłuższa niż kielich z nasionami o długości ok. 1,5 mm.


 Roślina kwitnie od kwietnia do lipca.
 W kwiatach występuje różnosłupkowość
( wytwarzanie na roślinie tego samego gatunku kwiatów dwupostaciowych ) 
utrudniająca samozapylenie.
Różnosłupkowość utrudnia samozapylenie się kwiatów, 
mimo że są to kwiaty obupłciowe.
U pierwiosnka istnieją dwa rodzaje kwiatów:
 w jednych kwiatach słupki są wyżej niż pręciki, w drugich odwrotnie.
 Kwiaty pierwiosnków mające długą rurkę kwiatową zapylane są zwykle przez motyle.
 Gdy motyl włoży swoją ssawkę do kwiatu o nisko osadzonych pręcikach, 
to pyłek przylepi się do górnej części ssawki.
 Pyłek ten zapyli kwiat o wysoko położonym słupku,
 gdy motyl przeleci na następny kwiat pierwiosnka.

Roślina ozdobna uprawiana w ogródkach, szczególnie w ogródkach skalnych.
 Uprawia się zarówno typową formę, jak i mieszańce z pierwiosnkiem lekarskim.
Pierwiosnek wyniosły ma wiele ciekawych odmian uprawnych,
które różnią się między sobą przede wszystkim wielkością i barwą płatków.


Pierwiosnek wyniosły' Gold Lace'
 Wyróżnia się on wśród innych pierwiosnków oryginalną kolorystyką kwiatów,
 których żółty środek otoczony jest ciemnoczerwonymi,
 lub czarnymi płatkami ze złotymi obwódkami.





 Najlepiej rośnie na stanowiskach półcienistych.
 Gleba musi być stale umiarkowanie wilgotna
 bogata w próchnicę i nie nazbyt piaszczysta.
 Nasiona wysiewa się późną jesienią, zaraz po zbiorze.
 Kiełkują wiosną.
 Pierwiosnki wyniosłe można też rozmnażać wegetatywnie przez podział 
starszych egzemplarzy.
 Rozdzielanie wykonuje się po kwitnieniu roślin.
 W środku lata zeszłoroczne liście żółkną i zasychają
 można je bez szkody dla rośliny usunąć,
 nawet wówczas jeśli nie przesadzamy kępki.
Latem źle znosi suszę, powinno się,zatem podlewać regularnie i obficie.
 Nie tracą liści, w bezśnieżne,
 mroźne zimy narażone są na przesuszenie i przemarzanie.
Na zimę należy go lekko przykryć, np. gałęziami drzew iglastych.













 Ciepłe niedzielne pozdrowienia...miłego tygodnia życzę:)


sobota, 4 lutego 2017

Jodła kalifornijska, jodła jednobarwna


Jodła kalifornijska, jodła jednobarwna (Abies concolor)– 
gatunek drzewa należący do rodziny sosnowatych.
 Występuje w centralnej części Ameryki Północnej,
 na obszarach górskich w Kalifornii, Utah i Kolorado.
Gatunek szybko rosnący.
 Po 15 latach w klimacie umiarkowanym
 w Europie Środkowej osiąga ok. 6 metrów wysokości.
Drzewo w Polsce rośnie do 20-25 m wysokości o bardzo regularnej,
 ostrostożkowatej koronie.



 Bardzo efektowna, 
najczęściej uprawiana jodła w Polsce i jedyna którą można polecać bez zastrzeżeń.
 Regularny, wyniosły, wąskostożkowy pokrój.
 Korona z zaokrąglonym wierzchołkiem.
 Pień dorasta od 20 do 40 m wysokości.
Liście: bardzo długie igły (4-7 cm), miękkie, szablasto wzniesione,
 z zaokrąglonymi wierzchołkami, z obu stron szarozielone lub niebieskawe.
Luźno ustawione na pędzie, często łukowato uniesione ku górze.
 Roztarte o silnym, przyjemnym, cytrynowym zapachu.
Szyszki:stojące, długości 7-13 cm, walcowate, w odcieniach zieleni i fioletu.
Sadzona najczęściej w parkach jako soliter lub w grupach.






 Gatunek tolerancyjny w stosunku do siedliska.
 Wykazuje dużą odporność na mrozy.
Toleruje temperatury do ok. -30 °C.
 Dobrze rośnie na otwartych i wietrznych stanowiskach.
 Rośliny tego gatunku są światłożądne, 
na stanowisku ocienionym rosną słabiej i szybko gubią dolne gałęzie.
 Dobrze rosną na średnio wilgotnych,
 suchych lub żwirowatych glebach, ubogich w składniki odżywcze.
Jest to jodła najbardziej odporna na suszę i zanieczyszczenie powietrza.












Miłe pozdrowienia przesyłam i dobrego weekendu życzę:)