Pierwiosnek lekarski

Pierwiosnek lekarski (Primula veris) – 

gatunek rośliny należący do rodziny pierwiosnkowatych.
 W stanie naturalnym występuje w całej Europie i we Wschodniej Syberii.
Roślina w Polsce występuje na terenie całego kraju.
 Pojawia się w słonecznych miejscach, na łąkach, w zaroślach,

 skrajach lasów, na murawach.
Roślina bardzo zmienna, o wielu formach różniących się siedliskowo i geograficznie.
Tworzy mieszańce z pierwiosnkiem bezłodygowym i pierwiosnkiem wyniosłym.

 Bylina, jest przystosowana do przetrwania zimy.
Kwitnie wczesną wiosną, od marca do maja.
Liście: pomarszczone, podługowatojajowate,

 ściągnięte w ogonek, spodem omszone.
Łodyga: głąbik kwiatowy wysokości do 40 cm.
Kwiaty: zebrane w wielokwiatowy baldaszek na szczycie głąbika.
 Kwiat o dzwonkowatym, bladozielonym kielichu i ostro zakończonych działkach.
Korona złocistożółtego koloru z osklepkami i 5 pomarańczowymi plamkami w gardzieli.
 Ma średnicę do 2 cm i nieco wycięte na szczycie płatki.
Owoce: Torebka krótsza od kielicha.

 W kwiatach występuje heterostylia, która utrudnia samozapylenie.
 Pręciki i słupek dojrzewają równocześnie, 

kwiaty zapylane są przez motyle (entomogamia).

W celach leczniczych wykorzystuje się korzenie, liście i kwiaty.
Głównym związkiem leczniczym zawartym w korzeniu pierwiosnka są spaniny trójterpenowe z głównym związkiem tej grup kwasem  prymulowym.
Ponadto korzenie zawierają glikozydy fenolowe, garbniki,

 substancje gorzkie, ślady olejku eterycznego i sole mineralne.
Korzenie wykopujemy od marca do maja.
Po umyciu i rozdrobnieniu,należy je rozłożyć cienką warstwą w miejscach ocienionych.
W suszarniach suszyć w temperaturze do 40 stopni.
W kwiatach pierwiosnka znajdują się saponiny i flawonoidy.
Liście zawierają witaminę C.
Kwiaty należy zbierać wraz z kielichami w porze kwitnienia,kwietniu i maju.
Suszyć w miejscach ocienionych.

 Pierwiosnek lekarski ( działanie wykrztuśne) jest od dawna znanym lekiem,
który przynosi ulgę w suchym uporczywym kaszlu, 

rozrzedza bowiem i zwiększa ilość śluzu produkowanego w drogach oddechowych.
Ułatwia odkrztuszanie wydzieliny z oskrzeli.
 Pierwiosnek może być korzystnym lekiem w leczeniu gruźlicy i pylicy płuc,
dla palaczy tytoniu i ludzi narażonych na wdychanie dymów i pyłków przemysłowych.
Zwiększa nieco ilość wydalanego moczu.

 Może być stosowany przy nerwicy,migrenie i bólach stawowych.

  Uprawiany głównie w ogrodach naturalistycznych, 

w niekoszonych (lub późno koszonych) miejscach trawiastych.
Wymaga słonecznych stanowisk, nie nazbyt wilgotnych, 

gleba wapienna lub o obojętnym odczynie.
 Rozmnaża się przez wysiew nasion na miejsca stałe, bezpośrednio po zbiorze, jesienią.

Miłego nowego tygodnia życzę:) Pozdrawiam serdecznie:)

Ciemiernik wschodni

Ciemiernik (Helleborus) –

 rodzaj roślin należących do rodziny jaskrowatych (Ranunculaceae Juss.).
 Liczy około 20 gatunków. W Europie Zachodniej, 

od Wysp Brytyjskich po Hiszpanię, występują 2 gatunki.
 Obszarem o największym zróżnicowaniu rodzaju jest Półwysep Bałkański,

 gdzie rośnie 8 gatunków ciemierników, a spośród nich niektóre sięgają do Kaukazu.
W zachodnich Chinach występuje ciemiernik tybetański o izolowanym zasięgu.
 Wiele gatunków ciemierników,

 mieszańców między nimi i odmian uprawnych uprawianych jest jako rośliny ozdobne.

 W Polsce dziko występuje tylko w Bieszczadach Zachodnich - 

ciemiernik czerwonawy (Helleborus purpurascens).
 Ciemiernik czerwonawy, ciemiernik purpurowy - w ogrodach często mylony z ciemiernikiem kaukaskim i ciemiernikiem rdzawoczerwonym oraz ich

 ozdobnymi hybrydami.
Ciemiernik zielony (Helleborus viridis) -

 występuje w stanie dzikim w południowo-zachodniej i zachodniej Europie,
 w Polsce jest uprawiany jako roślina ozdobna, czasami dziczeje (efemerofit).

 Byliny dorastające do 80 cm wysokości, z silnym kłączem.
Licie grube, skórzaste, nierzadko zimotrwałe, liście odziomkowe długoogonkowe, 7-12-sieczne lub dzielne, o odcinkach na brzegu mniej lub bardziej ząbkowanych.
Kwiaty często zwisające, okazałe.
 Mają 5 trwałych, dużych i barwnych działek okwiatu, płatki zielone lub purpurowe,
 w liczbie 5-15 zredukowane do drobnych, rurkowatych,

 kubkowatych lub dwuwargowych miodników.
Pręciki liczne. 2-15 słupków  z górnymi zalążniami i długimi szyjkami.
Owoce:wielonasienne mieszki z długimi dzióbkami,

 u niektórych gatunków nasiona zawierają białawe elajosomy.

 Gatunki uprawiane:

• ciemiernik abchaski (H. abchasicus)
•  ciemiernik biały (H. niger)
•  ciemiernik błękitnawy (H. lividus)
•  ciemiernik bośniacki (H. bosniacus)
•  ciemiernik cuchnący (H. foetidus)
•  ciemiernik gajowy (H. dumetorum)
•  ciemiernik istryjski (H. istriacus)
•  ciemiernik kaukaski (H. caucasicus)
•  ciemiernik korsykański (H. corsicus)
•  ciemiernik ogrodowy (H. hybridus hort.)
•  ciemiernik okrągłolistny (H. cyclophyllus)
•  ciemiernik rdzawoczerwony (H. atrorubens)
•  ciemiernik serbski (H. serbicus)
•  ciemiernik tybetański (H. thibetanus)
•  ciemiernik wielodzielny (H. multifidus)
•  ciemiernik wonny (H. odorus)
•  ciemiernik wschodni (H. orientalis)

 

Kwiaty zapylane są przez owady, głównie pszczoły.
 Nasiona rozsiewane są u części gatunków przez mrówki.
 Rosną w widnych lasach i zaroślach.
 Wymagają zwykle gleb próchnicznych o odczynie obojętnym do zasadowego,

 tylko niektóre gatunki rosną na glebach kwaśnych.
 Zwykle rosną na glebach wilgotnych i w większości są

 odporne na mrozy sięgające do -15°C.

Wszystkie gatunki są trujące.
 Zawierają toksyczne, w smaku piekące glikozydy bufadienolidowe –

 helleborynę i helleborydynę (stosowane też w medycynie).
Po przełamaniu liście wydzielają silny, ostry zapach.

Wiele gatunków jest uprawianych na rabatach jako rośliny ozdobne.
 Uprawiane są głównie ze względu na ładne kwiaty oraz fakt, że kwitną bardzo wczesną wiosną, a niektóre gatunki nawet w zimie.
 Ich kwiaty są dość trwałe, mogą więc być używane na kwiat cięty.
 W uprawie znajduję się też rożne odmiany mieszańcowe.

 

Ciemiernik wschodni (Helleborus orientalis) - 

zimozielona bylina dorastająca do wysokości 45 cm.
Jest jednym z najdelikatniejszych pod względem urody.
  Przez cały rok rośliny zdobią ogród skórzastymi, ciemnozielonymi,

 błyszczącymi liśćmi odziomkowymi, zebranymi w niewielkie kępy.
Liście wyrastają z podziemnej, skróconej łodygi.
 Wczesną wiosną, a niekiedy również zimą, gdy tylko przez kilka,
kilkanaście dni utrzymuje się dodatnia temperatura, 

ze środka rozety liści wyrastają pędy kwiatostanowe.
 Na każdym pędzie znajduje się od jednego do czterech pąków kwiatowych.
Ponieważ gatunek wykazuje dużą zmienność kwiaty mogą przybierać barwę od białej, 

przez seledynową, różowo-fioletową do niema śliwkowej.
 Zmienność wynika z faktu, że rośliny łatwo krzyżują się i rozmnażają za pomocą nasion.
 Kwiaty ciemierników są niezwykle trwałe, po zakończeniu kwitnienia działki okwiatu nie opadają od razu, lecz zielenieją i jeszcze długo się utrzymują.
 Poza tym rośliny zawiązują ciekawe i ozdobne owocostany w postaci zielonych mieszków.
Rośliny wymagają stanowiska osłoniętego (zwłaszcza od mroźnych wiatrów),

 półcienistego, gleby próchniczno-gliniastej,
 ale przepuszczalnej, wapiennej. Rozrośnięte okazy dobrze znoszą suszę.

Ciemierniki najlepiej rosną na częściowo zacienionych stanowiskach, 

na przepuszczalnej, próchnicznej i stale wilgotnej ziemi.
Rozmnaża się je przez nasiona wysiewane zaraz po ich zbiorze,

 gdyż szybko tracą one zdolność kiełkowania.
 Można też rozmnażać je przez podział silnie rozrośniętych kęp,

 najlepiej robić to również zaraz po przekwitnieniu.
 Po przekwitnieniu wskazane jest usuwanie kwiatostanów oraz 

ściółkowanie gleby kompostem.
 Rośliny bywają atakowane przez mszyce, zwalcza się je preparatami chemicznymi.

W nowy tygodniu życzę jak najwięcej uśmiechu:)Pozdrawiam...

Forsycja pośrednia

Forsycja pośrednia (Forsythia × intermedia) – 

gatunek rośliny z rodziny oliwkowatych.
 Jest mieszańcem powstałym w wyniku skrzyżowania - forsycja zwisła (Forsythia suspensa) i forsycja zielona (Forsythia viridissima).
 Po raz pierwszy mieszańca tego wyhodowano ok. 1885 w ogrodzie botanicznym w Getyndze ( w Niemczech).
 Jest uprawiany jako krzew ozdobny.
 W Polsce uprawia się najczęściej forsycję pośrednią i forsycję zwisłą.

Uprawiane są liczne kultywary forsycji pośredniej m.in.:

• 'Goldzauber' – krzew o średniej sile wzrostu, szeroki.

 Wys. 2-3 m. Kwiaty duże, ciemnożółte, kwitnie bardzo obficie w IV.

• 'Spectabilis' – krzew o zwieszających się bocznych pędach.

Dorasta do 3 m wys.,ma złocistożółte, duże kwiaty i kwitnie bardzo obficie w IV.

• 'Maluch' – polska karłowata odmiana o wysokości do 1 m.

 Kwiaty żółte, nieduże, osadzone gęsto wzdłuż całych gałązek.

 Kwitnie wcześnie i bardzo obficie IV.

 
Forsycja to krzew o dość wczesnym okresie kwitnienia.
Gęsty i dość szeroko rozrośnięty krzew do 3 m wysokości,

 o pędach wyprostowanych i częściowo zwisających.
 Górna część pędów ma rdzeń podzielony blaszkami na komory.
Liście jajowato-podługowate, ciemnozielone, przeważnie pojedyncze,

 czasami tylko 3–listkowe.
 Górna część liści jest piłkowana, dolna przeważnie całobrzega.
Kwiaty jasno lub ciemnożółte, lejkowate, 4–łatkowe, o długości do 5 cm.
 Wyrastają bardzo gęsto na krótkich szypułkach na wieloletnich pędach.
 Roślina kwitnie wczesną wiosną (marzec–kwiecień), 

jeszcze przed rozwojem liści.
Owocem jest torebka.

 Roślina kwitnie bardzo obficie i długo.
  Wraz z końcem pełni kwitnienia z pąków liściowych zaczynają wyłaniać się soczyście zielone, młode listki.
 Liście ,podczas długiej i ciepłej jesieni przebarwiają się na purpurowo.
 W celu utrzymania ładnego pokroju krzewy można formować poprzez cięcie zaraz po zakończeniu kwitnienia.
 Cięcie wykonuje się zwykle na wysokości 2/3 długości przekwitłych pędów.
Zabieg ten sprzyja zagęszczeniu krzewu.
 Raz na kilka lat warto usunąć najstarsze, osłabione pędy.
 Nadaje się do sadzenia pojedynczo w niewielkich ogrodach oraz w grupach na terenach parków i większych założeń ogrodowych.
 Krzewy nadają się także do tworzenia niewysokich żywopłotów.

 W klimacie Polski zimuje bez zastrzeżeń.
 Jedynie bardzo silne mrozy mogą spowodować uszkodzenie pąków kwiatowych.
 Porażenia przez szkodniki i choroby zdarzają się sporadycznie.
 Nie ma specjalnych wymagań co do gleby, rośnie dobrze niemal na każdej,

 ale na żyznej rozwija się szybciej i bujniej kwitnie.
 Wymaga stanowisk jasnych, słonecznych.
 Wiosną i latem (nie dłużej niż do końca sierpnia) wskazane jest nawożenie.

 

 Pełnych miłości,
radości i nadziei
Świąt Wielkanocnych z radosnym Alleluja!

Pozdrawiam  serdecznie życząc spokojnego tygodnia:)