Pszczoła (Apis) w ogrodzie

Pszczoła (Apis) – rodzaj z rodziny pszczołowatych (Apidae).

Pszczoły mają(dł. ciała od 7-8 mm do 16-18 mm) ubarwienie o różnej intensywności –
 od jednolicie czarnego i ciemnobrązowego do żółtego i czerwonopomarańczowego.
 Skrzydła ich mają specyficzne użyłkowanie.
Wyróżniają się charakterystycznym kształtem pólka radialnego na przednim skrzydle –
 ogranicza je zaokrąglona żyłka, która nieco odstaje od krawędzi skrzydła.
Pszczoły widzą promieniowanie ultrafioletowe.

 Apis żyją w zorganizowanych społeczeństwach.
 Budują one z czystego wosku pionowe plastry z obustronnie ułożonymi komórkami, służącymi do wychowu czerwi i przechowywania pokarmu.
 Osobniki dorosłe i larwy odżywiają się nektarem, spadzią oraz pyłkiem kwiatowym.
 Zakładają duże kolonie (rodziny pszczele),

 zależnie od gatunku liczące od kilku do 20-80 tysięcy osobników.
 Życie rodzin jest koordynowane za pośrednictwem feromonów,
 regularnych zmian aktywności gruczołów,

 porozumiewania się za pomocą tańców i wydawania dźwięków.
 Występuje tu polimorfizm i polietyzm wiekowy.
Doskonale wypracowały sposób regulacji temperatury w gnieździe,
co pozwala rodzinom pszczelim na uniezależnienie się w dużej mierze 

od warunków zewnętrznych,
 dzięki czemu w klimacie chłodnym mogą przeżyć długie i surowe zimy całe kolonie.

Rodzaj pszczoła (Apis) obejmuje cztery gatunki:

•  pszczoła wschodnia (Apis cerana)

•   pszczoła olbrzymia (Apis dorsata)

•   pszczoła karłowata (Apis florea)

•   pszczoła miodna (Apis mellifica)

 Żyją one obecnie dziko na terenie Azji, Afryki i Ameryki Południowej,

 a pszczoła miodna i pszczoła wschodnia zostały udomowione.
Wszystkie gatunki pszczół należące do plemienia Apini (i rodzaju Apis) wytwarzają miód.
 Gatunkiem najbardziej ekspansywnym jest pszczoła miodna żyjąca w Europie,
 gdzie została udomowiona, a także w Afryce, Ameryce, Australii i Nowej Zelandii,

 do których to miejsc została sprowadzona.
 Pozostałe trzy gatunki pszczół miodnych to gatunki azjatyckie.

 Pszczoła miodna (Apis mellifera) –

 gatunek owada błonkoskrzydłego z rodziny pszczołowatych (Apidae).
Pszczoły miodne zbierają nektar i pyłek kwiatów, który jest ich pożywieniem i w ten sposób zapylają rośliny owadopylne (np. drzewa owocowe, rzepak, itd).
 Rośliny, które dostarczają pszczołom surowca do produkcji miodu

 są nazywane miododajnymi.
 Pszczoła miodna została udomowiona przed tysiącami lat, 

a obecnie jest hodowana na całym świecie.
 Najstarsze ślady bartnictwa w Polsce pochodzą sprzed 2 tysięcy lat.
 Pierwotnie polegało ono na wybieraniu miodu z barci, czyli wydłubanych pni drzew.

  Do produktów pszczół miodnych należą m.in.: miód i wosk.
Pszczoła unosi się w powietrzu dzięki pracy dwóch par skrzydeł 

zbudowanych z przezroczystej błony.
 Na trzeciej parze odnóży znajdują się koszyczki służące do przenoszenia pyłku.
 Narządy rozrodcze samic uległy modyfikacji,

 w której wyniku powstał narząd obronny – żądło.
 Znajduje się ono na końcu odwłoka i może zostać przez zagrożonego

 owada wprowadzone do ciała innego zwierzęcia.
 Żądlenie bezkręgowców o miękkim ciele nie przynosi żądlącej pszczole większych szkód,
 natomiast użądlenie większego zwierzęcia (kręgowca) kończy się śmiercią pszczoły.

 U roślin wyższych do zapłodnienia potrzebny jest proces, który nazywamy zapylaniem. Jest to przeniesienie pyłku z pylników na słupek.
 Wśród różnych czynników wykorzystywanych przez rośliny do transportu pyłku zdecydowanie najbardziej rozpowszechnionym są owady,

 wśród których ważną rolę odgrywają pszczoły miodne.
Ich roje są bardzo liczne,

 a robotnice nieustannie oblatują okolicę w poszukiwaniu pożywienia.
 W trakcie odwiedzin kwiatów dokonują mimowolnego przeniesienia pyłku i zapylenia.
Zjawisko to jest istotne dla zachowania różnorodności gatunkowej roślin i jest głównym pożytkiem dawanym ludziom przez pszczoły.
 Pszczoły uważane są za najlepsze owady zapylające nie tylko ze względu na ich liczebność (duże roje),
 ale przede wszystkim duże znaczenie tych owadów jest zauważane w rolniczych uprawach takich jak:
 rzepak, gryka, malina oraz sady owocowe.
 Owady te wykazują się tzw. "wiernością kwiatową", która polega na tym,
 iż wykorzystują pożytek najliczniej występujący na danym terenie i w największym skupieniu przez cały okres jego występowania.

Pszczelarze wykorzystują fakt, że pszczoła miodna zbiera nektar zazwyczaj w okolicy gniazda i w celu uzyskania miodu o konkretnym smaku
(i właściwościach) przenoszą ule w okolice upraw lub bujnie kwitnących łąk.
 Wyróżnia się m.in. miód akacjowy, miód gryczany, miód lipowy, miód mniszkowy,

 miód wielokwiatowy, miody spadziowe (ze zbieranej w lasach spadzi).

Pozdrawiam wiosennie, miłego dnia życzę:)

Leszczyna – orzech laskowy

Leszczyna (Corylus) – (orzech laskowy)

 rodzaj drzew i krzewów klasyfikowany w różnych systemach 

do rodziny brzozowatych lub leszczynowatych.
 Należy tu 15 gatunków występujących na obszarach umiarkowanych Europy,

 Azji i Ameryki Północnej.
 W Polsce w stanie naturalnym występuje tylko - Leszczyna pospolita (Corylus avellana).
Zwykle w rzadkich lasach liściastych stanowi najwyższą część podszytu,
 występuje również w zaroślach śródpolnych,

 zaroślach nadwodnych oraz na suchych stokach.

 W uprawie znajdują się inne gatunki m.in.

• leszczyna amerykańska (Corylus americana)
• leszczyna kaukaska (Corylus colchica)
• leszczyna południowa, l. długookrywowa (Corylus maxima)
• leszczyna turecka, l. drzewiasta (Corylus colurna)

 Ponadto z wymienionych gatunków leszczyny są wyhodowane odmiany.
Odmiany szlachetne, uprawiane ze względu na owoce, 

jak również odmiany ozdobne.
 Odmiany o czerwonych liściach są uprawiane jako rośliny ozdobne,
 w Polsce najczęściej jest to kultywar 'Purpurea' osiągający wysokość do 3–4 m.
 Czerwoną barwę liści zachowuje przez cały rok.
 Uprawiana jest jako roślina ozdobna, 

jednak w niektóre lata wytwarza również dobre orzechy.

Leszczyna pospolita, orzech laskowy (Corylus avellana) -
Wysoki wielopniowy krzew  liściasty do 5 m wysokości.
 Gałęzie wzniesione, tworzące szeroką, gęstą koronę.
Pień o gładkiej, popielatej korze z poziomymi, korkowatymi kreskami.
 Młode pędy w kolorze czerwonobrunatnym, szczeciniasto owłosione.
Liście,padające na zimę, skrętoległe, pojedyncze.
Ogonek liściowy krótki do 10 mm, gruczołkowato owłosiony.
 Blaszka liściowa szeroko owalna do okrągłej o długości do 10 cm,

 podwójnie piłkowana, na szczycie zaostrzona, u nasady lekko sercowata.
 Młode liście obustronnie owłosione, potem z wierzchu matowozielone.
 Jesienią przebarwiają się na kolor żółty lub żółtobrązowy.
Kwiaty: roślina jednopienna o kwiatach męskich zebranych w kotki zgrupowane po 2-4,
 kwiaty żeńskie rozwijają się na krótkopędach w pąkach, tak,

 że w czasie kwitnienia na zewnątrz widoczne są tylko czerwone znamiona.
Kwitnie bardzo wcześnie (od lutego do kwietnia) 

w zależności od warunków atmosferycznych.
 Kwiaty męskie pylą bardzo obficie na żółto.
 Owoc:   jest jednonasiennym, bezbielmowym orzechem,

 otoczonym okrywą powstałą ze zrośnięcia trzech podkwiatków.
 Zdrewniała owocnia (potocznie "skorupka") ma jasnobrązowy kolor i dość zmienny kształt, zależnie od odmiany.
Owocnia zrośnięta jest podstawą z okrywą nasienną, 

po oderwaniu której pozostaje blizna nazywana tarczką.
 Okrywa do połowy podzielona jest na nieregularne klapy, bardzo zmienne.
 Owoce dojrzewają od września do października.
 Nazywane są potocznie orzechami laskowymi.

Orzech laskowy – jadalny owoc różnych gatunków

 krzewów z rodzaju leszczyna (Corylus).
 Orzechy różnych gatunków różnią się wielkością, plennością, smakiem, 

ale mają podobną wartość odżywczą i dietetyczną.
Ze względu na walory dietetyczne, 

zwłaszcza dużą koncentrację soli mineralnych i witamin,
 orzechy laskowe zalecane są dzieciom, osobom osłabionym, chorującym na anemię, mającym problemy z sercem, przepracowanym i wyczerpanym nerwowo.
 Przypisywane im jest działanie zapobiegające miażdżycy 

(dzięki dużej zawartości kwasu linolowego), 

otyłości, łagodzić mają zmęczenie i poprawiać samopoczucie.


 

Gatunek nie ma specjalnych wymagań, poza nietolerancją gleb zbyt podmokłych.
 Niektóre szlachetne odmiany uprawne są bardziej wymagające,

 lubią gleby wapienne, głębokie i w miarę ciepłe.
 Dobrze rośnie na glebach żyznych, rędzinowych, zasobnych w węglan wapnia,

 a także w borach mieszanych i w zaroślach kserotermicznych.
 Unika gleb jałowych, suchych oraz podmokłych.

 Gatunek tolerancyjny w stosunku do światła – lubi miejsca słoneczne lub półcieniste.
 Może rosnąć w cieniu, jednak słabo wtedy owocuje.

Miłego dnia i dobrego nowego tygodnia życzę...pozdrawiam:)  

Pierwiosnki w ogrodzie

Pierwiosnek bezłodygowy (Primula vulgaris) –

 gatunek rośliny należący do rodziny pierwiosnkowatych (Primulaceae).
 Występuje w stanie dzikim od zachodniej i południowej Europy po północną Afrykę,

 Krym i Azję Mniejszą.
 W Polsce w stanie dzikim uznany za wymarły,

 często natomiast uprawiany w ogrodach i przejściowo dziczejący.

Potoczna nazwa prymulka lub prymula odnosi się do pierwiosnka bezłodygowego (Primula vulgaris) i jej odmian mieszańcowych.
  Bylina nie wytwarza rozłogów.
Liście: podługowate, klinowato zwężone w krótki, oskrzydlony ogonek,

 nieregularnie ząbkowane, spodem miękko owłosione, pomarszczone.
 Mają długość 5–20 cm, na brzegach mają długie rzęski i są owłosione

 na nerwach spodniej strony blaszki.
Kwiaty: wyrastają na szypułkach o długości do 10 cm i zebrane są

 w odziomkowy baldaszek.
 Kielich o długości do 17 mm (u typowej formy) jest zielonożółty, 

ma 5 zaostrzonych i wciętych niemal do połowy łatek o ostrych,
 oskrzydlonych krawędziach. Korona 5-płatkowa,

 siarkowożółta o płatkach odwrotnie jajowatych,
talerzykowato rozpostartych i nieco wyciętych na szczycie.
W gardzieli korony znajdują się ciemniejsze plamy.
 Wewnątrz korony 1 słupek i 5 pręcików.
 U odmian ogrodowych kwiaty różnobarwne.
Owoc: otwierająca się ząbkami na szczycie jajowata torebka krótsza od kielicha.
 Nasiona o długości ok. 2,5 mm.

 Roślina naziemnopączkowa jest przystosowana do przetrwania zimy.
Kwitnie w marcu i kwietniu. 

W kwiatach występuje Różnosłupkowość,

 celem której jest zapobieganie samopylności.
 Zarówno w warunkach naturalnych,

 jak i w uprawie częściej występują kwiaty o długich słupkach, 

które są bardziej odporne na samozapylenie.
 Roślina owadopylna, zapylana przez motyle, pszczołowate i drobne owady.
 Nasiona posiadają elajosom, dojrzewają w czerwcu i rozsiewane są przez mrówki.
 Obserwacje wykazały, że mrówki przenoszą je na odległość do 4 m.
 Roślina rozmnaża się także wegetatywnie przez tworzenie

 bocznych rozetek – nawet w liczbie kilkunastu przy jednym okazie.

Pierwiosnek ogrodowy (Primula polyantha) —

 najczęściej spotykany jako pędzone kwiaty doniczkowe na przedwiośniu.
 Jest też możliwa normalna uprawa w gruncie lub w pojemnikach.
 W takiej uprawie kwitną w okresie od kwietnia do czerwca.

W obrębie tego taksonu mieszczą się naturalne mieszańce

 pierwiosnka bezłodygowego (Primula vulgaris) i pierwiosnka lekarskiego (Primula veris)
 oraz liczna grupa często uprawianych odmian mieszańcowych (grupa Polyanthus)

 dla których te gatunki są głównymi rodzicami.
 Rośliny są zbliżone cechami do pierwiosnka bezłodygowego (Primula vulgaris)

 ale mają pędy kwiatostanowe z wielokwiatowym baldaszkiem;
ich liście nie są omączone lecz owłosione.
 Rośliny stosunkowo niskie 15-30 cm wysokości.
Kwiaty w pełnej gamie kolorów, zwykle dwubarwne (z białym lub żółtym oczkiem),
 w zależności od odmiany w różnych odcieniach żółci, czerwieni, różu lub fioletu,
 także bardzo ciemnych, niektóre odmiany o kwiatach półpełnych i pełnych.

Rośliny wymagają gleby trwale wilgotnej 

(choć nie podmokłej) i korzystne są dla nich stanowiska chłodne

 o wysokiej wilgotności powietrza.
Najlepsze jest stanowisko półcieniste i próchniczna gleba.
 Na zimę wskazane jest lekkie okrycie (np. gałązkami drzew iglastych).
 Co kilka lat należy zagęszczoną bryłę korzeniową 

rozrywać i rozsadzać na nowo roślinę.
 Wówczas można go rozmnażać przez podział rozrośniętych kęp.
Można też rozmnażać przez nasiona.

 

 

Pozdrawiam...miłego tygodnia życzę:)