Mięta

Mięta (Mentha) – rodzaj roślin z rodziny jasnotowatych (Lamiaceae).
Należy do niego ponad 30 gatunków i mieszańców.
 Występują głównie w Europie, Azji i Afryce.
 Gatunkiem typowym jest mięta zielona (Mentha spicata).

 W Polsce można naliczyć kilkanaście dziko rosnących mieszańców,
chociaż podstawowych sześć rośnie dziko w naszym kraju:

1. Mięta zielona (Mentha spicata) -
(rzadka; miejsca ruderalne, przydroża, dawniej często uprawiana)
2. Mięta nadwodna (Mentha aquatica) -
(częsta; szuwary, mokradła, wilgotne zarośla)
3. Mięta polna (Mentha arvensis) - 
(pospolita; aluwia, wilgotne pola, łąki, zarośla) 
4. Mięta długolistna, mięta leśna (Mentha longifolia) -
(częsta; brzegi wód, źródliska, mokre zarośla)
5. Mięta okrągłolistna (Mentha rotundifolia) -
(rzadka; miejscami zdziczała w miejscach wilgotnych)
6. Mięta polej (Mentha pulegium) -

(nieczęsta, głównie na południu Polski; brzegi rzek, pastwiska)

 Różnią się nie tylko wyglądem czy smakiem,

 lecz również zastosowaniami leczniczymi.

 

 Inne gatunki i mieszańce są także uprawiane jako rośliny przyprawowe,

 lecznicze i ozdobne byliny ogrodowe.
 Mięta kosmata (Mentha ×niliaca) - mieszaniec,

 (rzadka, częściej na północy i zachodzie;
 często zdziczała, w miejscach ruderalnych, przydrożach, przychaciach)
Mięta okręgowa (Mentha ×verticillata ) - mieszaniec, 

(częsta; wiglotne pola, łąki, brzegi wód)
Mięta pieprzowa ( Mentha piperita) - mieszaniec, 

(często uprawiana; czasem dziczeje)

Mięta pieprzowa, mięta lekarska (Mentha ×piperita) –

 gatunek rośliny należący do rodziny jasnotowatych,wargowych.
Roślina jest botanicznym mieszańcem powstałym ze skrzyżowania

 mięty kędzierzawej (Mentha spicata) z miętą wodną (Mentha aquatica).
 Z kolei mięta kędzierzawa (Mentha spicata) jest też mieszańcem:
 mięty długolistnej (Mentha longifolia) z miętą okrągłolistną (Mentha rotundifolia).
 Mięta pieprzowa jest więc krzyżówką trzech gatunków wyjściowych,

 które w naturalny sposób połączyły się ze sobą.
Mieszaniec międzygatunkowy, który rozwinął do najwyższego stopnia

 wszystkie najbardziej pożądane cechy tej rośliny,
został odkryty prawdopodobnie w Anglii i tam

 wprowadzony do uprawy w XVIII w.

 Surowcem farmakopealnym jest liść mięty pieprzowej (Menthae piperitae folium), którego głównym składnikiem jest olejek eteryczny.
 Olejek zawiera przede wszystkim mentol, zazwyczaj jest go powyżej 50%.
 Inny ważny składnik to menton (20%). 

Poza tym występują też estry mentolu, jak octan,
 czy walerian oraz w niewielkich ilościach mentofuran oraz jasmon,

 który pojawia się w młodych liściach i nadaje im przyjemny zapach.
 W mięcie występują też garbniki, flawonoidy i triterpeny.

Napary i wyciągi z liści mięty obniżają napięcie mięśni jelit i dróg żółciowych,

 pobudzają czynności żołądka i wątroby,
 ułatwiają trawienie, działając jednocześnie przeciwbakteryjnie.
 Podobne efekty wywołuje olejek miętowy, przy czym jego główny składnik,

 mentol, działa słabiej przeciwskurczowo i żółciopędnie,
 a silniej odkażająco. 

Wpływa on także na receptory zimna  na skórze i błonach śluzowych,

 wywołując uczucie chłodzenia,
 a nawet dając efekt miejscowo znieczulający.

Mięta kędzierzawa (Mentha crispata) - mieszaniec, mięty długolistnej

 (Mentha longifolia) z miętą okrągłolistną (Mentha rotundifolia).
Bylina o rozgałęzionym kłączu podziemnym, 

z którego wyrastają łodygi wzniesione, okryte liśćmi naprzeciwległymi,
 siedzącymi, pomarszczonymi, słabo kłującymi.

 Łodyga, rozgałęziona w górnej części kończy się

 nibykłosami złożonymi z kwiatów barwy bladoliliowej.
 Cala roślina pachnie aromatycznie. 

Jest to forma uprawiana w ogrodzie lub w polu.
Mięta kędzierzawa działa nieco słabiej od mięty pieprzowej,

 ale jest wytrzymalsza na mróz i odporna na niebezpieczną rdzę,
 co jest bardzo cenne przy uprawie na dużą skalę.

Liście mięty kędzierzawej zawierają od dwóch

 do trzech procent olejku eterycznego.
Jego głównym składnikiem jest lewoskrętny karwon (70%).

 Związek ten w wersji prawoskrętnej obecny jest w kminku,
 owocu kopru włoskiego czy olejku koperkowym.
 Pobudza on trawienie, działa wiatropędne i rozkurczowo.
 Olejek z mięty kędzierzawej poza kawonem zawiera

 także limonen i octan  dihydrokarweolu.

Wskazaniami do stosowania olejku z mięty kędzierzawej są zaburzenia trawienne, przeziębienia, słaba przemiana materii,
zbyt mało kwaśny sok żołądkowy i przewlekłe wzdęcia.

 Olejek ten, stosowany wraz z trawą cytrynową,

 działa pobudzająco i wzmacniająco.
Jest też doskonałą przyprawą do ryb, mięs (drobiu, wołowiny, wieprzowiny czy baraniny), do pizzy, spaghetti (poszarpane listki) i wielu zup.
 Smakuje w sałatkach,

 wzbogaca smak serów pleśniowych oraz dojrzałych (woskowych, żółtych).
 Surowiec tego ziela lub jego przetwory mają także zastosowanie

 w przemyśle spożywczym, a zwłaszcza cukierniczym,
 używa się również do sporządzania różnych napojów chłodzących,

 koktajli i aromatycznych herbatek.

Serdeczne pozdrowienia... i życzę wszystkiego dobrego:-))