piątek, 1 kwietnia 2016

Gęsiówka (Arabis)

Gęsiówka (Arabis) –
 rodzaj roślin z rodziny kapustowatych.
 Liczy ok. 120 gatunków występujących głównie na półkuli północnej.
 Przez niektórych botaników do rodzaju tego włączane są też 
gatunki z rodzaju rzeżusznik (Cardaminopsis).
 Gatunkiem typowym jest Arabis alpina.
Rośliny jednoroczne lub byliny (zwykle wiecznie zielone).
 Niektóre gatunki osiągają wysokość do 1 m, większość jednak to rośliny drobniejsze.
 
 Gatunki roślin występujące w stanie dzikim w Polsce:
  •  gęsiówka alpejska - występuje w Tatrach i na Babiej Górze, a także w Karkonoszach
  • gęsiówka Gerarda - rośnie w rozproszeniu na nizinach
  • gęsiówka stokrotkolistna - rośnie tylko w Tatrach
  • gęsiówka szorstkowłosista - średnio pospolity, na suchych łąkach,
 piaskach, murawach, w świetlistych zaroślach
  • gęsiówka uszkowata -  bardzo rzadki, 
występuje wyłącznie w rezerwacie przyrody Skorocice.
 
 Wiele gatunków znalazło zastosowanie jako rośliny ozdobne.
 Najlepiej rosną na półprzepuszczalnych glebach i na stanowisku słonecznym.

Rzeżusznik, gęsiówka:

  • rzeżusznik Hallera, gęsiówka Hallera - rzadka,na południu Polski,
 gatunek górski,łąki, widne lasy, zarośla
  • rzeżusznik piaskowy, gęsiówka piaskowa - pospolity, miejsca piaszczyste,
 przesuszone łąki, przydroża
  • rzeżusznik skalny, gęsiówka skalna - wymarły;
 dawniej na torfowisku koło Będzina
  • rzeżusznik tatrzański, gęsiówka tatrzańska - Tatry; granitowe skały i usypiska
Wiele gatunków znalazło zastosowanie jako rośliny ozdobne.
 
 
 Gęsiówki uprawiane ozdobne np.;
  • Gęsiówka macedońska, g. wczesna (Arabis ferdinandi-coburgii)
  • Gęsiówka naradkowata (Arabis androsacea)
  • Gęsiówka orzęsiona (Arabis blepharophylla)
  • Gęsiówka kaukaska (Arabis caucasica)
 
 
 Gęsiówka kaukaska (Arabis caucasica) -
(potocznie: gęsiówka biała, gęsiówka kaukaska
 (często mylnie pod nazwą g. alpejska) -
 gatunek byliny należący do rodziny kapustowatych.
Według nowszych ujęć taksonomicznych jest to 
podgatunek gęsiówki alpejskiej (Arabis alpina).
Rośnie dziko w Afryce Północnej, w Europie Południowej
 nad Morzem Śródziemnym,na Krymie, Kaukazie,
 w Azji Zachodniej i Środkowej, rozprzestrzenia się też gdzieniegdzie poza tymi rejonami swojego rodzimego występowania.
 W Polsce głównie uprawiana jako roślina ozdobna,
 czasami (bardzo rzadko) dziczeje.
 
 
 Bylina - roślina zielna wieloletnia, dorasta do wysokości od 10-20cm.
Pędy posiada rozgałęzione i gęsto ulistnione - tworzy rozety liściowe.
  Rozrasta się dzięki odrostom korzeniowym i tworzy duże, poduszeczkowate kępy.
Liście miękko owłosione, szarozielone są zimozielone.
Cała roślina jest szarawo owłosiona.
 Kwitnie wczesną wiosną w okresie  marca - kwietnia.
 Kwiaty białe lub różowe, 4-płatkowe, umieszczone w gronach, 
które w  miarę kwitnienia się wydłużają.
Szypułki kwiatowe najczęściej nie są ulistnione.
Roślina miododajna.
 Istnieją odmiany o kwiatach pełnych, a także o biało-zielonych liściach.

Odmiany:
'Plena' – odmiana pełnokwiatowa. Ma liście szarofilcowe, 
długi okres kwitnienia, kwiaty białe, wys. 20 cm.
 Czasami zakwita już w marcu i kwitnie dłużej od formy typowej. 
'Variegata' – wys. 10 cm, liście jasnozielone o kremowo-białych brzegach,
 kwiaty białe.


Gęsiówka kaukaska jest gatunkiem długowiecznym.
Może być ekspansywna. 
Lubi stanowisko ciepłe i słoneczne.
Rośnie bardzo dobrze prawie na każdej glebie, najlepiej jednak próchnicznej,
 nie za suchej i dobrze zdrenowanej.
Nie  lubi  gleb  ciężkich  i  może  na  nich  zagniwać.
 Jest  odporna  na  mróz.
Nie  potrzebuje  zbyt  wielu  zabiegów  pielęgnacyjnych -
przycinanie  roślin w przypadku zbyt silnego wzrostu,
a także  obcinanie kwiatostanów po przekwitnięciu -
 takie rośliny do jesieni ładnie się rozrastają.
  Rozmnażamy gęsiówki przez wysiew nasion, oraz przez podział wiosną lub jesienią. 



Jest to roślina ozdobna nadająca się do ogrodów  skalnych,
jako roślina zadarniająca oraz na obwódki i do sadzenia między kamieniami.
 Zaletą tego gatunku jest obfite kwitnienie -
 kwiaty wiosną całkowicie przykrywają roślinę.
 Należy do najbardziej popularnych bylin skalnych, które oficie kwitną wiosną, 
jest to tzw. piątka wiosenna.




 Pozdrawiam niezmiennie ciepło i dużo słoneczka życzę:).




Brak komentarzy:

Prześlij komentarz