niedziela, 17 kwietnia 2016

Przylaszczka pospolita

Przylaszczka pospolita (Hepatica nobilis) – 
gatunek rośliny wieloletniej z rodziny jaskrowatych.
Występuje na terenie niemal całej Europy oraz na Dalekim Wschodzie.
W Polsce dość częsta na niżu, 
występuje w cienistych i wilgotnych lasach liściastych i zaroślach
na glebach wapiennych i gliniastych.
Roślina jest słabo trująca,
 podobnie jak i inni przedstawiciele rodziny jaskrowatych. 
 
 
 Przylaszczki preferują stanowiska cieniste i półcieniste, świeże do suchych.
 Rosną w żyznych lasach liściastych – buczynach, 
grądach i świetlistych dąbrowach.
 Na poszczególnych stanowiskach występuje zwykle po kilkadziesiąt roślin.
Rośliny zużywają duże ilości biogenów, ograniczając rozwój roślin w sąsiedztwie, zwłaszcza przedstawicieli bobowatych.
 Mimo zawartości trujących glikozydów są chętnie zjadane wiosną przez sarny.
 
 
 Rodzima bylina kłączowa, roślina osiąga wysokość 15–20 cm.
Płytko pod ziemią tworzy krótkie, walcowate, ciemnobrunatne i silnie włókniste kłącze, okryte na szczycie łuskami.
 Z kątów łusek wyrastają liście oraz owłosione, 
czerwone lub brązowe głąbiki zakończone pojedynczymi kwiatami.
 Z kłącza wyrastają słabo rozgałęzione i niezbyt liczne korzenie
 osiągające zwykle tylko do 20 cm długości.
Liście; częściowo zimozielone, skórzaste i długoogonkowe,
 tworzą przyziemną rozetę.
 Początkowo są biało owłosione lub białowełniste, z czasem stają się gładkie.
 Młode jasnozielone, z wiekiem robią się ciemnozielone z wierzchu.
 Kwiaty;niebiesko-fioletowe kwiaty o średnicy 15–30 mm pojawiają się wczesną wiosną zanim rozwiną się liście na szypułkach wysokości 10 cm.
 Czasem mają barwę różową, rzadziej białą lub ciemnoczerwoną.
Pojedyncze kwiaty podparte są trzema niewielkimi,
 jajowatymi i tępo zakończonymi,
siedzącymi i złączonymi u nasady listkami (podkwiatkami),
 tworzącymi pozorny kielich.
 Listki te nie opadają, także podczas dojrzewania owoców.
Owocem są orzeszki z krótkim dzióbkiem — elajosomem, rozsiewany przez mrówki.
 

Przylaszczka uprawiana jest jako roślina ozdobna, 
przy czym ceniona jest ze względu na efektowne kwiaty,
 wczesne kwitnienie, dekoracyjne ulistnienie, bardzo dużą cienioznośność i odporność na inne niekorzystne warunki środowiska,
 a także z powodu długowieczności.
Rozmnaża się ją zwykle przez podział, ponieważ słabo wiąże nasiona.
Podział roślin dojrzałych (najlepiej możliwie dużych kęp)
zaleca się wykonywać w końcu zimy
tuż przed rozpoczęciem kwitnienia lub bezpośrednio po kwitnieniu.
Podzielone rośliny należy wysadzić od razu w miejsce docelowe.
Przylaszczki preferują spokój, bardzo źle znoszą uszkodzenia korzeni,
 a po podziale rosną bardzo wolno.
Z tego powodu zaleca się ich przesadzanie tylko w ostateczności.
 
 


Łacińska nazwa rodzajowa przylaszczki nawiązuje do wątroby (hepatica)
 z uwagi na podobieństwo kształtu liścia.
 Na zasadzie magicznego myślenia
 (sympatia podobieństw,
 "podobne działa na podobne")
 była używana w leczeniu schorzeń wątroby.






 Pozdrawiam serdecznie i życzę miłego tygodnia:):).
 


Brak komentarzy:

Prześlij komentarz